Adobe, korsan yazılımlar yüzünden her yıl milyonlarca dolar kaybediyor. Son zamanlarda bu kayıpların en büyük sebebi hâline gelen yeni bir tehdit ortaya çıktı: GenP.
Alışılagelmiş korsan yazılımlardan farklı olarak bu yazılım, kullanıcılara Creative Cloud’da bulunan Photoshop, Premiere Pro ve benzeri Adobe uygulamalarını “ücretsiz” kullanma imkânı sunarak şirketin gelirlerine doğrudan bir darbe indiriyor.
Peki bu korsan yazılım, gerçekten göründüğü kadar masum mu? Yoksa kullanıcılar farkında olmadan büyük bir risk mi alıyor? Adobe, bu savaşı kazanmak için nasıl bir hamle yapacak?
Adobe’nin Finansal Kayıpları
Adobe, 2024 yılında yaklaşık %30’luk değer kaybı yaşadı. Bu kayıpların artmasının temel nedenleri arasında yapay zekâ yatırımlarına dair belirsizlikler, rekabet endişeleri ve hızla yayılan GenP gibi korsan yazılımların yaygınlaşması yer alıyor. Şirket, yıllardır korsan yazılımlar nedeniyle maddi zararlar görüyordu fakat GenP’nin son zamanlardaki yükselişi, bu kayıpların hızının artmasına yol açtı.
Şirket, yalnızca ikinci çeyrekte dijital medya segmentinde 440 milyon dolarlık yinelenen gelir hedeflerken bu rakam, bir önceki yılın 470 milyon dolarlık seviyesinin gerisinde kaldı. Şirketin CEO’su Shantanu Narayen, bu düşüşü kabul ederek “Piyasanın beklentiler konusunda bazen fazla iyimser olabileceğini” söyledi. Ancak bu açıklamanın ardından Adobe, kayıpları telafi etmek için 25 milyar dolarlık bir hisse geri alım programı açıkladı.
GenP’nin Durdurulamaz Yükselişi
Bu haber kaleme alınırken GenP’nin Reddit sayfasındaki üye sayısı, 112 bini aşmış durumda. Gün geçtikçe forum sitelerinde ve Google aramalarında GenP ismi, kullanıcılar tarafından daha sık aranıyor. Google Trends verileri incelendiğinde, son bir yıl içinde GenP’nin küresel çapta aranma hacminin düzenli (lineer) bir şekilde artış sağladığı gözlemleniyor.
Peki GenP, nasıl ve neden bu kadar popüler oldu? Nasıl çalışıyor? Kullanıcılar, neden korsan bir yazılıma bu kadar ilgi gösteriyor? Olası riskler neler?
GenP, Neden Bu Kadar Popüler Oldu?
Türkiye’de ve dünya genelinde Adobe’nin fiyatlandırma politikaları, bu korsan yazılım salgınını başlatan en büyük etkenlerden biri. Birçok teknoloji firmasının lisans ve tek seferlik program satışlarını bırakarak aylık/yıllık abonelik türlerine geçiş yapması, fiyatların sürekli zamlanması, kullanıcıları korsan yazılımlara ve alternatif çözümlere yönlendirmeye başladı. Reddit ve benzeri sitelerde şu tür yorumlarla karşılaşmamak neredeyse imkânsız:
- “Photoshop ve Premiere Pro için her ay ödeme yapmak zorunda değilim. GenP sayesinde bedava kullanıyorum.”
- “Adobe fiyatlarını daha makul yapsaydı, kimse korsan yazılıma ihtiyaç duymazdı.”
- “Sadece bir PDF dosyası düzenlemek için neden Creative Cloud satın alayım ki? GenP, gerçekten hayatımı ve paramı kurtardı!”
Ancak bu “bedava” alternatifin arkasında ciddi siber güvenlik riskleri yatıyor.
GenP Nasıl Çalışıyor?
GenP, Adobe yazılımlarının lisans kontrollerini manipüle ederek Creative Cloud üzerinden tüm programlara erişim sağlıyor. Reddit sayfalarında hangi sürümlerin erişilebilir olduğu ve hangi özelliklerin etkinleştirilebileceğiyle ilgili yönergeler ve rehberler dahi mevcut.
Kullanıcılar İçin Riskler: Bedava Ama Hangi Bedel Karşılığında?
Korsan yazılım üreten kişiler, kullanıcılar tarafından genellikle “Robin Hood” olarak görülüyor. Kullanıcılara bir ürünü para vermeden kullanmalarını sağlayan iyi niyetli insanlar olarak algılanıyorlar. Hatta bir programı parayla satın alanlara kızıp kendilerinin daha akıllı olduğunu iddia ediyorlar. Peki yazılım, bedava ama hangi bedel karşılığında? Bu modern “Robing Hood” hikayesine inanan bir çok kişi, farkında olmadan çok büyük riskler alıyor.
Korsan yazılım ve yeniden paketlenmiş (Repack) yazılımlar, virüs ve kötü amaçlı yazılımlar için en ideal taşıyıcılardan biri. En amiyane tabiriyle en uygun kuluçka alanları.
Bu tür bir yazılım indirmek istendiğinde genellikle şu uyarılar ile karşılaşılıyor: “Antivirüs programlarınızı kapatın, Windows Defender’ı ve bilgisayarınızı koruyan her şeyi geçici olarak devre dışı bırakın.” Kullanıcılar, bu yönergeleri takip ettiklerinde herhangi bir sorun yaşamadan programlara “ücretsiz” erişebileceklerine inanıyorlar. Ancak kullanıcılar, farkında olmadan kredi kartı bilgilerini çalan trojan virüslerine, kişisel dosyaları şifreleyen fidye yazılımlarına ve arka planda çalışan casus yazılımlara kapı aralamış oluyorlar. Siber güvenlik firması Cado Security, 22 Ağustos’ta yaptığı açıklamada şunları söylemişti:
“Macbook’ların yıllardır güvende olduğu düşünülüyordu. Ancak son yıllarda kötü amaçlı yazılımların yükselişi bu inancı sarstı. Özellikle GenP ile yayılan ‘Cthulhu Stealer’ isimli bir yazılım, Macbook ve MacOs yüklü cihazlarda kripto para cüzdanlarını hedef alıyor.”
Yaptığımız testlerde, sanal makine üzerinden GenP’ye erişim sağladık. İddia edildiği gibi Creative Cloud’daki neredeyse tüm uygulamalara erişim mümkün. Ayrıca üç adet trojan virüsünün GenP ile birlikte geldiğini de tespit ettik. Reddit kullanıcılarının da bu konudaki endişeleri gözlemlenebilir:
Bir GenP moderatörü, kullanıcıların en büyük endişelerinden biri olan “GenP bir virüs mü?” sorusuna şu şekilde yanıt veriyor:
“Her türlü crack veya hack yöntemi, risklidir çünkü normalde erişiminizin olmaması gereken bir şeyi kullanmanızı sağlar.”
Moderatör, geçmişte Adobe’nin Creative Cloud öncesi döneminde kullanılan “Amtemu” adlı başka bir aktivasyon yöntemine değinerek bunun çok daha tehlikeli olduğunu ve GenP’nin daha az risk barındırdığını belirtti. O dönemde antivirüs yazılımlarının Amtemu’yu anında zararlı olarak algıladığı da vurgulandı.
Peki ya GenP? Moderatör, GenP’nin güvenli olduğunu iddia etmenin mümkün olmadığını ancak Reddit topluluğunun mevcut bağlantıları test ettiğini ve “en temiz” olanları önerdiğini söylüyor. Bunun bir garanti olmadığını da ekleyerek dış kaynaklardan indirilen sürümlerin güvenlik riski taşıyabileceğini belirtiyor:
“Bir yazılımın virüs olup olmadığını topluluk kullanımı ve geri bildirimleriyle anlamaya çalışıyoruz. Eğer GenP, gerçekten tehlikeli olsaydı bu kadar çok insan kullanmazdı, değil mi?”
Ancak burada ilginç bir karşılaştırma yapılıyor; daha önce bahsettiğimiz “Modern Robin Hood” imajı devreye giriyor ve büyük teknoloji şirketleri üzerinden bir örnek veriliyor. Buradaki önerme ise oldukça ilginç. Moderatör, tam olarak şu çıkarımın yapılmasını bekliyor: “Büyük teknoloji firmaları da verilerinizi izliyor ve satıyor. Bundan çekinmiyorsanız bizden de çekinmenize gerek yok.“
“Facebook ve Google, internet üzerindeki en büyük casusluk sistemleri. Tüm hareketlerinizi izliyor ve bilgilerinizi satıyorlar. Ama insanlar onları kullanmaktan çekinmiyor.”
Son olarak moderatör, hiçbir şeyin %100 güvenli olmadığını, her crack ve korsan yazılım yönteminin belirli bir risk taşıdığını kabul ediyor.
Adobe’nin Stratejik Hamleleri: Yapay Zekâ Kurtarıcı Olabilir mi?
Adobe, GenP ve diğer korsan yazılımlarla mücadelede yalnızca hukuki ve teknolojik önlemler almıyor; şirket, son zamanlarda yapay zekâ destekli özellikleriyle lisanslı yazılımı daha cazip hâle getirmeye çalışıyor.
CEO Shantanu Narayen, yaptığı son açıklamalarda Adobe’nin AI odaklı yeniliklerle büyümeye devam edeceğini ve kullanıcı deneyimini iyileştirerek korsan yazılım kullanımını azaltacağını belirtti.
Yatırımcılar da bu stratejilere güveniyor gibi görünüyor. Adobe hisseleri, CEO’nun açıklamalarının ardından %0.35’lik bir artış kaydetti. Ancak şirketin uzun vadede korsan yazılımları tamamen engelleyip engelleyemeyeceği belirsizliğini koruyor.
Peki Gelecek Ne Getirecek?
Adobe, fiyatlandırma politikasını esneterek korsan yazılım kullanımını azaltabilir mi?
GenP gibi araçlar, daha da yaygınlaşarak Adobe’nin hâkimiyetini sarsabilir mi?
Yapay zekâ tabanlı yaratıcı araçlar, korsan kullanımın cazibesini ortadan kaldırabilir mi?
Tüm bu soruların yanıtını, Adobe ve GenP arasındaki savaşın sonucu belirleyecek. Bir yanda dev bir yazılım şirketi, diğer yanda korsan bir yazılım.
Editör Notu: Bu haberde kullanılan tüm görsel materyaller: ChatGPT, Dall-E ve Adobe Firefly isimli yapay zekâ araçları ile oluşturuldu ve düzenlendi.
Kaynaklar:
reddit.com/r/GenP/comments
cointelegraph.com
cryptotimes.io
reddit.com/r/GenP/
tr.investing.com
tr.investing.com
