Anakart üreticileri oyunlarda en yüksek FPS’yi sunmak için işlemci ve sistemi optimize eden çeşitli özellikler sunuyor. Bu özelliklerden biri de Gaming Mode. ASRock’ın en son B850 yonga setine sahip B850M Pro RS WIFI anakartında bugün test edeceğimiz Gaming Mode, CPU’daki CCD’yi ve SMT özelliğini kapatarak yüksek çekirdek sayılarından faydalanmayan oyunlarda performansı artırmayı amaçlıyor.
CCD Nedir?
Bazı AMD işlemciler aslında iki farklı çip kümesinden oluşuyor. Bu testte kullandığımız Ryzen 9 9900X3D de içerisinde iki adet çip kümesi ihtiva ediyor. CCD adı verilen bu çip kümelerinin her biri, işlemci çekirdeklerinin yarısına ev sahipliği yapıyor. Ryzen işlemcilerde görülen bu CCD yapısı, CCD’ler arasında iletişim kurulduğu zamanlarda gecikmelere sebep olabiliyor. CCD’lerden birini kapadığımız zaman Infinity Fabric de devre dışı kaldığı için çekirdek kümeleri arasındaki gecikmeyi tamamen ortadan kaldırmış oluyoruz. Buna ek olarak işlemcide fark edilebilir bir sıcaklık düşüşü de oluyor.
Gaming Mode’u devreye aldığımız zaman işlemci içindeki bir CCD’yi BIOS aracılığı ile kapatmış oluyoruz. SMT ise aynı Intel Hyper Threading gibi tek bir fiziksel işlemci çekirdeğinin, işletim sistemine birden fazla mantıksal çekirdek gibi görünerek aynı anda birden fazla iş parçacığını (thread) çalıştırmasına olanak tanıyor. Öte yandan bu da bazı oyunlarda performansı düşürebiliyor. Gaming Mode açtığımız zaman sanal çekirdekleri de kapatmış oluyoruz.
Öte yandan Gaming Mode, sadece işlemcinin yarısını kapatmakla kalmıyor aynı zamana önbellek miktarını da buduyor. Ryzen 9 9900X3D’nin toplam 140 MB birleşik ön belleği bulunuyor. Gaming Mode’u aktif ettiğimiz zaman bu değer 96 MB’a düşüyor.
Nasıl açılır?
- Sistem açılırken art arda DEL tuşuna basarak BIOS’a giriyoruz.
- OC Tweaker sekmesine geliyoruz.
- Burada Gaming Mode karşısındaki seçeneği Enabled yapıyoruz.
- Ayarları kaydetmek için F10’a basıyoruz ve Yes diyoruz.
Performans farkı?
Peki attığımız taş ürküttüğümüz kuşa değdi mi? Önce kısaca bir test sistemimize bakalım:
- AMD Ryzen 9 9900X3D
- 2 x 16 GB 6000 MT/s G.Skill Trident Z
- ASRock B850M PRO RS WiFi
- Windows 11 24H2
- Radeon 9070 XT OC Edition 16GB GDDR6
- Uzay Montaj Oda Sıcaklığı
Oyun | Ayarlar | R9 9900X3D | R9 9900X3D Gaming Mod | Sıcaklık | SıcaklıkGaming Mod |
Red Dead Redemption 2 | 1080P, Ultra High, TAA | Min. 12 Ort. 122 Maks. 158 | Min. 32 Ort. 121 Maks. 162 | CPU. 61 C GPU. 66 C | CPU. 48 C GPU. 65 C |
Cyberpunk 2077 | 1080P, Ultra High, TAA | Min. 69 Ort. 79 Maks. 95 | Min. 69 Ort. 79 Maks. 95 | CPU. 66 C GPU. 64 C | CPU. 57 C GPU. 64 C |
Forza Horizon 5 | 1080P, Ultra High, TAA | Min. 137 Ort. 164 Maks. 196 | Min. 137 Ort. 164 Maks. 196 | CPU. 58 C GPU. 65 C | CPU. 56 C GPU. 65 C |
Tom Clancy’s Rainbow Six Siege | 1080P, Ultra High, TAA | Min. 226 Ort. 265 Maks. 325 | Min. 224 Ort. 265 Maks. 323 | CPU. 55 C GPU. 64 C | CPU. 54 C GPU. 64 C |
Assasin’s Creed Mirage | 1080P, Ultra High, TAA | Min. 50 Ort. 241 Maks. 355 | Min. 51 Ort. 241 Maks. 403 | CPU. 56 C GPU. 66 C | CPU. 55 C GPU. 66 C |
Beş farklı oyunda da görüldüğü üzere performansta hiçbir fark olmadı. Öte yandan CCD’lerden birini kapatınca sıcaklıkta ciddi bir düşüş gözlemledik. Burada şunu net bir biçimde görüyoruz: İşlemci yeterince güçlü ise 6 çekirdek de günümüz oyunlarını hiçbir performans kaybı olmadan oynatabiliyor.
Sonuç
12 çekirdekli bir işlemci alıp yarısını testere ile kesmek ne kadar mantıklı ise bu özellik de o kadar mantıklı. Özelliği devreye almak için her defasında BIOS’a girmek zorundasınız ve fayda sağladığı oyun sayısı bir elin parmaklarını zor geçiyor. Üstelik birkaç FPS fazla alacağım diye işlemcinin render performansını da öldürmüş oluyorsunuz.
Sonuç olarak çok özel bir oyun oynamadığınız sürece bu ayarı tamamen gereksiz olduğunu belirtelim ve videonun sponsoru olan ASRock’ın B850M Pro RS WIFI anakartına bakalım biraz.
MicroATX standardında olan anakart Ryzen 9000, 8000 ve 7000 model işlemcilere destek veriyor. Dört adet DDR5 yuvasına sahip olan kart, 8000+ MHz (OC) bellek frekansını ve 256 GB kapasiteyi destekliyor. Ekran kartı için PCIe 5.0 x16 yuvası sunan anakartta bir de PCIe 4.0 x4 slotu mevcut.
Depolamaya baktığımızda ise bir adet M.2 PCIe Gen5 x4 ve iki adet de M.2 PCIe Gen4 x4 yuvası görüyoruz. Son olarak anakartın hem 2.5G LAN hem de Wi-Fi 6E (802.11axe) + Bluetooth 5.2 desteği olduğunu belirtelim.