Venüs 60'lı yılların başında Sovyet bilim insanları tarafından Dünya'ya benzer bir gezegen olarak düşünülüyordu. 1 bar atmosferik basınç, Dünya ortalamasında sıcaklıklar vb. Sovyetler Venüs'ü keşfetmek için Venera sondalarını geliştirmeye başladılar. Bu program 22 sene sürdü ve Sovyet bilim insanları bu süreç boyunca Venüs'ü keşfetmeye devam etti. İlk Venera uzay sondası 1961 senesinde geliştirilmiş ve Venüs'ün yörüngesine girmeden yakın uçuş gerçekleştirilmesi planlanmıştı. 4 Şubat 1961'de ilk sonda gönderilmeye çalışılmış fakat Dünya yörüngesinden çıkmayı başaramamıştı. Tekrar 12 Şubat 1961'de fırlatma yapıldı fakat sondada bulunan telemetri fırlatmadan bir hafta sonra bozuldu. Venera 1'in Venüs'ün 100 bin kilometre yakınından geçtiği ve Güneş'in yörüngesine girdiği düşünülmektedir.
12 Kasım 1965 senesine gelindiğinde ise Venera sonda serisinin ikincisi olan Venera 2 fırlatıldı. Venera 1'e benzer bir kaderle Dünya yörüngesinden çıktığı anda telemetri sorunları yaşandı.
Venera 3 öncesi ABD, Mariner 2 ve Mariner 4 sondalarıyla Venüs'e gitmeyi başardı. Venera 3 16 Kasım 1965'de fırlatıldı. Sondanın ilk yörüngesi Venüs'ü 60,550 km kaçırdı ve 26 Aralık 1965'te bir rota düzeltme manevrası gerçekleştirildi ve sonda ile temas muhtemelen aşırı ısınma nedeniyle 15 Şubat 1966'da kesildi. Venera 3, 1 Mart 1966'da Venüs'ün yüzeyine düştü ve başka bir gezegene çakılan ilk uzay aracı oldu. Bazı kaynaklara göre iletişim 3 ay önce yani çok daha erken kaybedilmiş olabilir.
12 Haziran 1967'ye gelindiğinde ise Sovyetler Venera 4'ü gönderdiler. Bu uzay sondası insanlar için Venüs hakkında çok net fikirler edinilmesini sağladı. Dünya'ya benzediği düşünülen bu gezegenin cehennem olduğu anlaşıldı.
Venera 4, 18 Ekim 1967'de Venüs'ün atmosferine giriş yaptı. Venüs atmosferine giriş sırasında ısı kalkanı sıcaklığı 11.000 °C'ye yükseldi, iniş 93 dakika sürdü. Kapsül yaklaşık 52 kilometre yükseklikte paraşütünü açtı ve basınç, sıcaklık ve gazlarla ile ilgili verileri Dünya'ya göndermeye başladı. Sıcaklık kontrolü kapsülün içini -8 °C'de tuttu. 52 kilometredeki sıcaklık tam da beklendiği gibi 33 derece ve basınç 1 standart atmosferden bile daha az olarak kaydedildi. 26 kilometrelik inişin sonunda sıcaklık 262 dereceye ve basınç 22 standart atmosfere (2,200 kPa) yükseldi. Sinyal iletimi sonlandırıldı. Atmosferik bileşim %90-93 karbondioksit, %0,4-0,8 oksijen, %7 nitrojen ve %0,1-1,6 su buharı olarak ölçüldü.
Sonrasında fırlatılan Venera 5 ve 6, Venera 4'e benzer fakat Venera 4'e göre çok daha güçlendirilmiş iki sondaydı. Üzerlerinde daha detaylı ölçümler yapabilecek sistemler taşıyorlardı. 320 derece civarlarında sıcaklık ve 26.1 bar civarı da basınç ölçüldü. Ayrıca metrekare başına 250watt ışık da ölçmüşlerdi.
Daha sonrasında Venera 7 tasarlanırken sonda daha da sağlamlaştırıldı. Duvarları önceki sondaların iki katı kalınlığa ulaştı ve sondanın içi 182 atmosfer basıncı seviyesinde ayarlandı. Kısaca 18 bar basınçta ve 580 derece sıcaklıkta çalışabilecek bir kıvama getirildi. Venera 7, 17 Ağustos 1970 tarihinde fırlatıldı ve Venüs'e doğru yolculuğa çıktı. 15 Aralık 1970'te Venüs'ün atmosferine giriş yaptı. İniş özel tasarlanmış paraşütü sayesinde kontrollü şekilde devam etti. Yere 3 kilometre kala paraşütü koptu, çakılmaya başladı ve 60 km/h hızla yere doğru çakıldı. Sovyet bilim insanları iletişimin tamamen kesildiğini düşünürken birkaç hafta sonra verileri inceledikleri sırada ilginç bir şey buldular. Venera 7 yere çakılmış ve çakıldıktan 23 dakika sonrasına kadar kayıt almaya devam etmişti. Ana anten yanlış tarafa dönük olsa da bir şekilde çok zayıf sinyallerle Dünya'ya iletilmeye devam etmişti. Bu da Venüs zemininin 500 derece olduğunu kanıtlıyordu. Sonrasında Venera 8 geliştirilmeye başlanmış ve sıcaklığın çok yüksek olması sebebiyle sondaların ömrünün çok kısa olduğu fark edilmişti. Bu sebepten Sovyet bilim insanları Venera 8 için özel bir soğutma sistemi geliştirdiler. Sistem sadece birkaç blok lityum nitrattan oluşuyordu. Sistem çok başarılı çalıştı ve Venera 8, Venüs'ün yüzeyinde tam 1 saat boyunca aktif olarak çalıştı.
Venera 8 uzay sondası
Venera 9 tasarlanırken önceki sondalara göre köklü bir değişikliğe gidildi. Yeni sonda bir paraşüt sistemi kullanmak yerine üst kısmında inşa edilmiş bir hava freni kullanıyordu. Bu da düşüşü oldukça yavaşlatacak ve sonda daha stabil inecekti. Ayrıca sondanın takla atıp ters çakılma şansını da oldukça azaltacaktı. Alt kısma da inişte kullanılacak bir iniş sistemi eklendi. Bu sistem çarpmanın yarattığı enerjiyi emecek ve inişi daha yumuşak hale getirecekti. Ayrıca bu sistemin en büyük değişikliği, üzerinde 2 tane hareket edebilir kamera bulunmasıydı. Bu şekilde 240 derece görüntü yakalayabileceği düşünülüyordu. Kamera sistemi oldukça karışık bir şekilde tasarlanmıştı ve amaç kamera sensörünü ve lensini yüksek sıcaklıklarla birlikte basınca karşı koruyabilmekti. Üzerinde ayrıca bir koruyucu katman vardı, bu katman inişten hemen sonra fırlayacak ve lensin önü açılacaktı. 8 Haziran 1975'te ateşlendi, 22 Ekim 1975'te iniş yaptı. Her şey yolunda gitti ama kameralardan birisinin kapağı fırlamadı ve sadece bir kameradan görüntü alınabildi.
Venüs yüzeyinin ilk görüntüsü ve net fotoğrafı, Venera 9 iniş aracı tarafından 22 Ekim 1975'te çekildi.
Venera 9'dan sadece 6 gün sonra fırlatılan Venera 10, Venera 9'dan sadece 3 gün sonra inişini yaptı.
Venera 10 tarafından çekilen görüntü.
Venera 11 ve 12 iki kamerayla gönderildi ve kameralar renkli görüntü yakalayabilecekti fakat ikisinin de kapakları açılmadığı için görüntü transferi sağlanamadı. Sonrasında Venera 13 ve 14 yakın aralıkla ateşlendi. Venera 13, 1 Mart 1982'de inişini gerçekleştirdi. Venera 13 hem görüntü hem de ses kaydı iletimi sağladı. Bu şekilde Venera 13, başka bir gezegenden ilk defa ses kaydı alan ilk uzay aracı oldu. Venera 13, iniş yaptığı bir tepenin ucundan görseller gönderdi.
Ses kaydında fırtına, rüzgar sesleri duyulmakta. Ayrıca lens kapaklarının fırlatılması ve fotoğrafta da görülen delgi ile topraktan örnek alınma anının da sesleri duyulmakta. Dinlemek isteyenler için aşağıya bırakıyorum. 0:32'de iniş, 0:40'da lens kapaklarının fırlatılışı ve 1:03'te delme işlemi net şekilde duyuluyor.
Son olarak Venera sondalarının sonuncusu olan Venera 14, 13'ten hemen birkaç gün sonra başarılı şekilde iniş yaptı başarılı bir şekilde Venüs'ün görüntülerini Dünya'ya ulaştırdı.
Okuduğunuz için teşekkürler, umarım yazı hoşunuza gitmiştir.
12 Kasım 1965 senesine gelindiğinde ise Venera sonda serisinin ikincisi olan Venera 2 fırlatıldı. Venera 1'e benzer bir kaderle Dünya yörüngesinden çıktığı anda telemetri sorunları yaşandı.
Venera 3 öncesi ABD, Mariner 2 ve Mariner 4 sondalarıyla Venüs'e gitmeyi başardı. Venera 3 16 Kasım 1965'de fırlatıldı. Sondanın ilk yörüngesi Venüs'ü 60,550 km kaçırdı ve 26 Aralık 1965'te bir rota düzeltme manevrası gerçekleştirildi ve sonda ile temas muhtemelen aşırı ısınma nedeniyle 15 Şubat 1966'da kesildi. Venera 3, 1 Mart 1966'da Venüs'ün yüzeyine düştü ve başka bir gezegene çakılan ilk uzay aracı oldu. Bazı kaynaklara göre iletişim 3 ay önce yani çok daha erken kaybedilmiş olabilir.
12 Haziran 1967'ye gelindiğinde ise Sovyetler Venera 4'ü gönderdiler. Bu uzay sondası insanlar için Venüs hakkında çok net fikirler edinilmesini sağladı. Dünya'ya benzediği düşünülen bu gezegenin cehennem olduğu anlaşıldı.
Venera 4, 18 Ekim 1967'de Venüs'ün atmosferine giriş yaptı. Venüs atmosferine giriş sırasında ısı kalkanı sıcaklığı 11.000 °C'ye yükseldi, iniş 93 dakika sürdü. Kapsül yaklaşık 52 kilometre yükseklikte paraşütünü açtı ve basınç, sıcaklık ve gazlarla ile ilgili verileri Dünya'ya göndermeye başladı. Sıcaklık kontrolü kapsülün içini -8 °C'de tuttu. 52 kilometredeki sıcaklık tam da beklendiği gibi 33 derece ve basınç 1 standart atmosferden bile daha az olarak kaydedildi. 26 kilometrelik inişin sonunda sıcaklık 262 dereceye ve basınç 22 standart atmosfere (2,200 kPa) yükseldi. Sinyal iletimi sonlandırıldı. Atmosferik bileşim %90-93 karbondioksit, %0,4-0,8 oksijen, %7 nitrojen ve %0,1-1,6 su buharı olarak ölçüldü.
Sonrasında fırlatılan Venera 5 ve 6, Venera 4'e benzer fakat Venera 4'e göre çok daha güçlendirilmiş iki sondaydı. Üzerlerinde daha detaylı ölçümler yapabilecek sistemler taşıyorlardı. 320 derece civarlarında sıcaklık ve 26.1 bar civarı da basınç ölçüldü. Ayrıca metrekare başına 250watt ışık da ölçmüşlerdi.
Daha sonrasında Venera 7 tasarlanırken sonda daha da sağlamlaştırıldı. Duvarları önceki sondaların iki katı kalınlığa ulaştı ve sondanın içi 182 atmosfer basıncı seviyesinde ayarlandı. Kısaca 18 bar basınçta ve 580 derece sıcaklıkta çalışabilecek bir kıvama getirildi. Venera 7, 17 Ağustos 1970 tarihinde fırlatıldı ve Venüs'e doğru yolculuğa çıktı. 15 Aralık 1970'te Venüs'ün atmosferine giriş yaptı. İniş özel tasarlanmış paraşütü sayesinde kontrollü şekilde devam etti. Yere 3 kilometre kala paraşütü koptu, çakılmaya başladı ve 60 km/h hızla yere doğru çakıldı. Sovyet bilim insanları iletişimin tamamen kesildiğini düşünürken birkaç hafta sonra verileri inceledikleri sırada ilginç bir şey buldular. Venera 7 yere çakılmış ve çakıldıktan 23 dakika sonrasına kadar kayıt almaya devam etmişti. Ana anten yanlış tarafa dönük olsa da bir şekilde çok zayıf sinyallerle Dünya'ya iletilmeye devam etmişti. Bu da Venüs zemininin 500 derece olduğunu kanıtlıyordu. Sonrasında Venera 8 geliştirilmeye başlanmış ve sıcaklığın çok yüksek olması sebebiyle sondaların ömrünün çok kısa olduğu fark edilmişti. Bu sebepten Sovyet bilim insanları Venera 8 için özel bir soğutma sistemi geliştirdiler. Sistem sadece birkaç blok lityum nitrattan oluşuyordu. Sistem çok başarılı çalıştı ve Venera 8, Venüs'ün yüzeyinde tam 1 saat boyunca aktif olarak çalıştı.
Venera 8 uzay sondası
Venera 9 tasarlanırken önceki sondalara göre köklü bir değişikliğe gidildi. Yeni sonda bir paraşüt sistemi kullanmak yerine üst kısmında inşa edilmiş bir hava freni kullanıyordu. Bu da düşüşü oldukça yavaşlatacak ve sonda daha stabil inecekti. Ayrıca sondanın takla atıp ters çakılma şansını da oldukça azaltacaktı. Alt kısma da inişte kullanılacak bir iniş sistemi eklendi. Bu sistem çarpmanın yarattığı enerjiyi emecek ve inişi daha yumuşak hale getirecekti. Ayrıca bu sistemin en büyük değişikliği, üzerinde 2 tane hareket edebilir kamera bulunmasıydı. Bu şekilde 240 derece görüntü yakalayabileceği düşünülüyordu. Kamera sistemi oldukça karışık bir şekilde tasarlanmıştı ve amaç kamera sensörünü ve lensini yüksek sıcaklıklarla birlikte basınca karşı koruyabilmekti. Üzerinde ayrıca bir koruyucu katman vardı, bu katman inişten hemen sonra fırlayacak ve lensin önü açılacaktı. 8 Haziran 1975'te ateşlendi, 22 Ekim 1975'te iniş yaptı. Her şey yolunda gitti ama kameralardan birisinin kapağı fırlamadı ve sadece bir kameradan görüntü alınabildi.
Venüs yüzeyinin ilk görüntüsü ve net fotoğrafı, Venera 9 iniş aracı tarafından 22 Ekim 1975'te çekildi.
Venera 9'dan sadece 6 gün sonra fırlatılan Venera 10, Venera 9'dan sadece 3 gün sonra inişini yaptı.
Venera 10 tarafından çekilen görüntü.
Venera 11 ve 12 iki kamerayla gönderildi ve kameralar renkli görüntü yakalayabilecekti fakat ikisinin de kapakları açılmadığı için görüntü transferi sağlanamadı. Sonrasında Venera 13 ve 14 yakın aralıkla ateşlendi. Venera 13, 1 Mart 1982'de inişini gerçekleştirdi. Venera 13 hem görüntü hem de ses kaydı iletimi sağladı. Bu şekilde Venera 13, başka bir gezegenden ilk defa ses kaydı alan ilk uzay aracı oldu. Venera 13, iniş yaptığı bir tepenin ucundan görseller gönderdi.
Ses kaydında fırtına, rüzgar sesleri duyulmakta. Ayrıca lens kapaklarının fırlatılması ve fotoğrafta da görülen delgi ile topraktan örnek alınma anının da sesleri duyulmakta. Dinlemek isteyenler için aşağıya bırakıyorum. 0:32'de iniş, 0:40'da lens kapaklarının fırlatılışı ve 1:03'te delme işlemi net şekilde duyuluyor.
Son olarak Venera sondalarının sonuncusu olan Venera 14, 13'ten hemen birkaç gün sonra başarılı şekilde iniş yaptı başarılı bir şekilde Venüs'ün görüntülerini Dünya'ya ulaştırdı.
Okuduğunuz için teşekkürler, umarım yazı hoşunuza gitmiştir.
Son düzenleme:
Dediğiniz zaman hatlarını düzelttim ama eksik olduğunu düşünüyorsanız geriye alabilirsiniz.
