Sunnyvale, Kaliforniya merkezli GPU girişimi Bolt Graphics; oyun, render ve süper bilgisayar simülasyonları için geliştirdiği Zeus GPU platformunu duyurdu. ServeTheHome tarafından paylaşılan bilgilere göre Zeus, yükseltilebilir bellek ve dahili Ethernet arayüzleri gibi özellikler sunuyor. Şirket, bu yeni GPU’nun yol izleme (path tracing) ve FP64 hesaplama iş yüklerinde NVIDIA GeForce RTX 5090’dan yaklaşık 10 kat daha hızlı olduğunu iddia ediyor. Ancak geleneksel işleme tekniklerini desteklemediği için Zeus’un genel grafik performansı açısından en iyi ekran kartları arasında yer alma şansı düşük görünüyor.
Girişime Göre 280 RTX 5090, 28 Zeus GPU’ya Eşit
Yeni Zeus GPU; AMD, Intel ve NVIDIA’nın tescilli komut seti mimarilerinden farklı olarak açık kaynaklı RISC-V ISA (Instruction Set Architecture) üzerine inşa edilmiş. Paylaşılan bilgilere göre Zeus çekirdeği, FP64 ALU’lar (Aritmetik Mantık Üniteleri) ve 8, 16, 32 ve 64-bit veri türlerini işleyebilen RVV 1.0 (RISC-V Vector Extension) ile donatılmış. Ayrıca Zeus, bilimsel iş yüklerini hızlandırmak amacıyla Bolt’un özel tescilli uzantılarına sahip sıra dışı genel amaçlı RVA23 skaler çekirdekleriyle de güçlendirilmiş.
Yol izleme render tekniği ve hesaplama iş yükleri hedeflendiği için Zeus’un doku birimleri (TMU) ve raster işlem birimleri (ROP) gibi geleneksel sabit işlevli GPU donanımına sahip olup olmadığı belirsizdi. Ancak şirket, GPU’sunun TMU ve ROP motorlarına sahip olduğunu doğruladı. Henüz özellikler hakkında detaylı bir açıklama yapmayan Bolt Graphics, GPU üzerinde daha fazla optimizasyon çalışmaları gerçekleştirdiklerini belirtti. Ayrıca her Zeus GPU, DisplayPort 2.1a ve HDMI 2.1b çıkışlarıyla donatılmış.
Bu GPU, günümüz işlemcilerinde yaygın olan çok çipli bir tasarıma dayanıyor. Giriş seviyesi Zeus 1c26-032, 273 GB/s hızında 32 GB LPDDR5X bellek ile donatılmış. İki SO-DIMM sayesinde 128 GB’a kadar DDR5 bellekle eşleştirilebilen Zeus GPU, 400GbE/800GbE için bir QSFP-DD bağlantı noktası, üstte CXL 3.0 bulunan iki PCIe Gen5 x16 yuvası (birden fazla kart arasında verimli bellek paylaşımına olanak tanıyor) ve BMC için bir GbE bağlantı noktası içeren gelişmiş bir I/O yonga setine sahip. GPU yonga seti, I/O yonga setine 256 GB/s hızında bağlanıyor.
Zeus 2c26-064/128, iki işlem birimi ve 64 veya 128 GB LPDDR5X belleği desteklerken en güçlü model olan Zeus 4c26-256 ise dört işlem birimi ve dört I/O yonga seti ile 256 GB LPDDR5X ve 2 TB’a kadar DDR5 belleği entegre ediyor. Dört çipli Zeus modeli, daha çok bir sunucu olarak tasarlanmış; bu da onu yüksek performans gerektiren uygulamalar için ideal hâle getiriyor.
Bolt Graphics, Zeus GPU’yu tasarlarken bant genişliğinden ziyade daha büyük bellek boyutlarına odaklanarak render ve simülasyonlar için büyük veri kümelerini işleyebilme yeteneğini ön planda tutuyor. Ayrıca ağa bağlı GPU’lar arasında daha hızlı veri aktarımı sağlamak için yerleşik 400GbE ve 800GbE bağlantı noktalarıyla Zeus’un veri merkezi odaklı bir tasarıma sahip olduğu vurgulanıyor.
Performans Tablosu
Bolt Zeus 1c26-032 | Bolt Zeus 2c26-064 | Bolt Zeus 2c26-128 | Bolt Zeus 4c26-256 | GeForce RTX 5090 | |
|---|---|---|---|---|---|
| Kart Gücü (W) | 120 | 250 | 250 | 500 | 575 |
| FP64 / FP32 / FP16 vector TFLOPS | 5 / 10 / 20 | 10 / 20 / 40 | 10 / 20 / 40 | 20 / 40 / 80 | 1.6 / 105 / 105 |
| INT16 / INT8 matrix TFLOPS | 307.2 / 614.4 | 614.4 / 1,228.8 | 614.4 / 1,228.8 | 1,228.8 / 2,457.6 | 818.4 / 1,636.8 |
| Yol İzleme (gigaray) | 77 | 154 | 154 | 307 | 32 |
| Çip Üstü Önbellek (MB) | 128 | 256 | 256 | 512 | 120 |
| LPDDR5X Bellek | 32 GB LPDDR5X | 64 GB LPDDR5X | 128 GB LPDDR5X | 256 GB LPDDR5X | – |
| DDR5 Bellek | 2x DDR5 SO-DIMMs | 4x DDR5 SO-DIMMs | 4x DDR5 SO-DIMMs | 8x DDR5 DIMMs | – |
| Maks Bellek ve Bant Genişliği | Up to 160 GB @ 363 GB/s | Up to 320 GB @ 725 GB/s | Up to 384 GB @ 725 GB/s | Up to 2,304 GB @ 1.45 TB/s | 32 GB @ 1.8 TB/s |
| Video Encoding (AV1, H.264/265) | 2x 8K60 AV1 akışı | 4x 8K60 AV1 akışı | 4x 8K60 AV1 akışı | 8x 8K60 AV1 akışı | 3x 8K60 AV1 akışı |
| Görüntü Çıkışları | DisplayPort 2.1a, HDMI 2.1b | DisplayPort 2.1a, HDMI 2.1b | DisplayPort 2.1a, HDMI 2.1b | – | 3x DisplayPort 2.1a, HDMI 2.1b |
| PCIe | 2x PCIe 5.0 x16 | 2x PCIe 5.0 x16 | 2x PCIe 5.0 x16 | 8x PCIe 5.0 x16 | PCIe 5.0 x16 |
| GbE | 400 GbE (QSFP-DD) | 400 GbE (QSFP-DD) | 400 GbE (QSFP-DD) | 6x 800 GbE (OSFP) | – |
Özetle Zeus GPU, özellikle yüksek kaliteli işleme, gerçek zamanlı yol izleme ve hesaplama performansına odaklanıyor. Giriş seviyesi Zeus 1c26-32 modeli, NVIDIA’nın GeForce RTX 5090’ından çok daha yüksek FP64 işlem gücü (1.6 TFLOPS’a karşı 5 TFLOPS’a kadar) ve daha fazla yol izleme performansı (77 Gigaray’a karşı 32 Gigaray) sunuyor. Dahası, Zeus’un yonga üstü önbelleği de NVIDIA’nın amiral gemisinden daha büyük (120 MB’a karşı 128 MB) ve çok daha düşük güç tüketimiyle (120W’a karşı 575W) onu simülasyonlar, yol izleme ve çevrim dışı işleme için daha verimli bir seçenek hâline getiriyor.
Yazılım Desteği
Zeus GPU’ların başarısı, yazılım desteğine bağlı olacak çünkü sadece donanım özellikleri, AMD ve NVIDIA gibi köklü rakiplerle rekabet etmek için yeterli değil. NVIDIA’nın CUDA’sı ve AMD’nin ROCm’sinin aksine Zeus, yaygın olarak benimsenmiş bir yazılım ekosisteminden yoksun. RISC-V tabanlı olması, Zeus’un mevcut açık kaynaklı araçlardan ve kütüphanelerden faydalanmasını sağlasa da güçlü bir geliştirici desteği olmadan benimsenme oranı sınırlı kalabilir.
Bolt, gerçek zamanlı render için umut verici bir çözüm olarak Glowstick yol izleme motorunu tanıttı. Geleneksel render iş akışları, değişikliklerin görselleştirilmesi için uzun işlem süreleri gerektirirken Zeus, bu gecikmeyi önemli ölçüde azaltarak profesyonel görselleştirme uygulamaları için daha verimli hâle geliyor. Şirket, mevcut çözümlerle kıyaslandığında tek çipli varyantlarda 2.5 kat daha hızlı performans sunduğunu ve birden fazla GPU ile daha yüksek ölçeklendirme sağladığını öne sürüyor.
Zeus’un HPC (yüksek performanslı hesaplama) iş yüklerinde dikkat çekebilmesi için OpenCL, Vulkan ve CUDA gibi endüstri standartlarına sahip çeviri katmanlarını destekleyip desteklemeyeceği henüz belirsiz. Eğer Bolt Graphics, güçlü geliştirici araçları, sağlam derleyici desteği ve Linux tabanlı HPC ortamlarıyla uyumluluk sağlar ise Zeus, bilimsel hesaplama ve işleme alanlarında rakip olarak kendini gösterebilir. Ancak NVIDIA’nın köklü ekosistemine karşı zorlu bir rekabetle karşı karşıya kalacağı kesin.
Tam Üretimin 2026 Yılında Başlatılması Planlanıyor
Bolt Graphics, ilk geliştirici kitlerinin 2025’in sonlarına doğru satışa sunulacağını ve tam üretimin 2026’nın sonlarına doğru başlayacağını duyurdu. Şirket, bu takvimin yazılım geliştiricilerin donanımla çalışmaya başlaması için yeterli zaman sağlayacağını belirtti.
2000 yılında ABD ve Batı Avrupa’da yaklaşık 10 GPU geliştiricisi bulunurken 2025 itibarıyla bu sayı, sadece üçe düştü. Pazarın lideri olan NVIDIA’yı yalnızca belirli segmentlerde rekabet edebilen AMD ve Intel takip ediyor. Son yıllarda Çin dışında hiçbir şirket, bu üç devle rekabet edecek kadar cesur bir hamle yapmadı. Bu bağlamda Bolt Graphics’in ortaya çıkışı, önemli bir gelişme olarak değerlendiriliyor. Ancak şirketin Zeus GPU’sunun ana odak noktaları, film ve bilim endüstrileri için yüksek kaliteli render ve yüksek performanslı süper bilgisayar simülasyonları olmaya devam ediyor.
Eğer Zeus, vaatlerini yerine getirirse bilimsel hesaplama, yol izleme ve çevrim dışı işleme alanlarında güçlü bir alternatif olarak kendini kanıtlayabilir. Ancak güçlü bir yazılım desteği sağlanmazsa şirket, pazardaki baskın liderlere karşı rekabet etme konusunda zorluklar yaşayabilir.
Kaynak: tomshardware.com
