Bilgisayar dünyasında RAM hakkında çok fazla jargon olduğunu söylemek yanlış olmaz. Başlangıç olarak makinenizle uyumsuz bir şey satın almamak için altta yatan teknolojiler hakkında bilgi sahibi olmanız gerekiyor. Ayrıca sisteminiz için en uygun kiti elde edebilmeniz için tüm bunların nasıl çalıştığına dair genel bir bakışa sahip olmanız da başlangıç için iyi olur. Bunun da ötesinde, geleceğe hazır olduğunuzdan emin olmak için yeni teknolojileri takip etmek de iyi bir fikir olabilir. 2024’ün sonuna doğru oyun oynamak için en iyi RAM’i arıyorsanız biz de size yardımcı olmak için buradayız.
Bu makalede kendimizi modern belleklerin sadece fiziksel özellikleriyle sınırlayacağız. Aslında görünüşte katı olan bu sınırlama yine de çok sayıda seçeneğe yol açıyor. Aşağıda belleğin mevcut durumu, kendi bilgisayarınız için RAM satın alırken nelere dikkat etmeniz gerektiği ve RAM’in potansiyel olarak nereye gittiği hakkında birçok bilgi bulacaksınız.
DIMM Nedir?
DIMM, Dual In-line Memory Module (Çift Sıralı Bellek Modülü) anlamına gelir ve temelde çoğumuzun RAM bellek olarak adlandırdığı şeyin resmi adı bu. DIMM, üzerine bellek çipleri monte edilmiş dikdörtgen bir devre kartıdır. Ayrıca anakarta takılmak üzere tasarlanmış pimlerle kaplı bir bağlantı yuvası bulunur.
SIMM (Tek Sıralı Bellek Modülü) değil de DIMM olarak adlandırılmasının nedeni, pimlerin modülün her iki tarafında da bulunması ve farklı devreleri temsil ederek 32 bit yerine 64 bitlik bir veri yolu sağlamasıdır. DDR5 ve DDR4 DIMM’lerde 288 pim bulunur. Bir DDR5 RAM’i, yanlışlıkla DDR4 yuvasına (veya tam tersine) takmanızı engellemek için modüllerin bağlantı kenarında farklı yerlerde birer çentik bulunur.
DIMM terimi bellek modülünün fiziksel yapısını tanımlasa da, belleğin kapasitesi veya performansı hakkında hiçbir şey söylemez. Örneğin bir DIMM modülünün tek tarafında bellek modülleri olabileceği gibi, her iki tarafında da olabilir. DIMM’ler genellikle uyumluluk nedeniyle JEDEC spesifikasyonlarına bağlı kalır, bu da DIMM’lerin çok sayıda sistem ve platformda geniş ölçüde uyumlu olduğu anlamına gelir.
UDIMM Nedir?
Arabelleksiz bellek modülleri modern bilgisayarlarda kullanılan en yaygın RAM türüdür. Bunlar da aslında sadece bir DIMM türüdür ve çoğu zaman isimleri birbirinin yerine kullanılabilir. Adından da anlaşılacağı gibi, UDIMM’lerde bellek kontrolcüsü ile bellek yongaları arasında bir arabellek ya da kaydedici (register) bulunmaz. İşlemci içinde bulunan bellek kontrolcüsü, bellek yongalarıyla doğrudan iletişim kurar.
Arabelleksiz modüllerin avantajlarından biri, arabelleğin olmamasının gecikme süresini azaltarak daha fazla performansa yol açması. Ayrıca üretimi daha basit ve biraz daha ekonomik. UDIMM’ler ayrıca günümüzün en yaygın desteklenen bellek türü olarak öne çıkmakta. Aksi belirtilmediği sürece bilgisayarınızın UDIMM’leri kullanacak şekilde tasarlanmış olma ihtimali çok yüksek.
Masaüstü kullanıcılarına yönelik çoğu DDR4 ve DDR5 bellek UDIMM kullanmakta.
RDIMM Nedir?
Registered DIMM’ler öncelikle daha yüksek güvenilirlik ve kararlılığın çok önemli olduğu iş istasyonları ve sunucularda kullanılır. RDIMM’ler, bellek modüllerinin elektrik yükünü dengelemeye ve yönetmeye yardımcı olmak için bellek denetleyicisi ile bellek yongaları arasında bir kaydedici veya arabellek içerir. Bu, RDIMM’lerin UDIMM’lerle mümkün olandan daha büyük bellek kapasitelerini desteklemesine olanak tanır.
RDIMM’ler, gelişmiş güvenilirlik için veri bozulmasını tespit etmeye ve düzeltmeye yardımcı olan ECC’yi (Hata Düzeltme Kodu) destekler. Bu noktada RDIMM’lerin UDIMM’lere kıyasla biraz daha yüksek gecikme süresine sahip olduğunu da belirtmek gerekir, ancak güvenilirliğin performanstan daha önemli olduğu bu tür belleklerin hedeflendiği pazar göz önüne alındığında, gecikme değeri arkaplana atılır.
CUDIMM Nedir?
CUDIMM’ler, UDIMM’in en yeni varyasyonu, Clocked Unbuffered Dual In-line Memory Module (Saatli Tamponlanmamış Çift Sıralı Bellek Modülü) olarak adlandırılır. Bu tür modüller, DIMM’e bir saat sürücüsü (CKD) ekleyerek belleğin sinyal bütünlüğünü iyileştirmek üzere tasarlanmıştır. Bu küçük entegre devre bellek yongaları tarafından kullanılan saat sinyalinin yeniden üretilmesinden sorumludur. Bu sayede CUDIMM ile kararlılık artar ve daha da yüksek çalışma frekansları için destek sunar.
CUDIMM’lerin bu yıl içinde piyasaya çıkması ve normal UDIMM’lerde mümkün olandan daha yüksek frekanslara ulaşma potansiyeli ile yüksek saat hızlarına sahip bellek kitlerinin piyasaya sürülmesi bekleniyor. Bu yeni modüller aynı zamanda mevcut DDR5 UDIMM‘lerin kullandığı 288 pinli konnektörü kullanarak mevcut platformlarla da uyumlu olacak. Bu da yeni standarda nispeten sorunsuz bir geçiş yapılmasını sağlayacaktır.
SODIMM Nedir?
Small Outline DIMM’ler, laptoplar ve küçük form faktörlü masaüstü bilgisayarlar gibi alanın sınırlı olduğu cihazlarda kullanılmak üzere özel olarak tasarlanmış belleklerdir. SO-DIMM’ler, DIMM’lerin yaklaşık yarısı genişliğinde ve benzer bir şekilde bellek yongaları bir devre kartının üzerine lehimli. SO-DIMM’ler de masaüstüne bağlı kardeşleriyle aynı teknolojileri destekliyor. Aralarındaki tek fark boyutlarında.
Sonuç
Bu makalede bilgisayar belleği türleri, teknolojik farkları ve kullanım alanları üzerinde durduk. DIMM, UDIMM, RDIMM, CUDIMM ve SODIMM gibi farklı bellek modüllerinin özelliklerini inceleyerek, kullanıcıların ihtiyaçlarına en uygun belleği seçmesine yardımcı olacak bilgiler sunduk. Bu bilgilerle hem mevcut sistem gereksinimlerini karşılayabilir hem de yeni teknolojilere hazırlıklı olabilirsiniz. Eğer halen aklınızda soru işaretleri varsa, Techolay Sosyal’de konu açarak diğer kullanıcılardan da yardım isteyebilirsiniz.
