Gigabyte Z690 Gizli BIOS Ayarları Nasıl Açılır?

Bu rehberde Z690 yonga setli Gigabyte anakartlarda gizli BIOS ayarlarını nasıl değiştirebileceğimizi göreceğiz. Şimdilik bu rehber sadece Z690 Aorus Elite DDR4 üzerinde test edildi ancak teorik olarak diğer anakartlar için de işe yarama potansiyeline sahip. Rehber, BIOS’un modifiye edilmesini içerdiğinden, anakartın önyükleme yapmaması durumunda kurtarmanın kesin bir yolu yoksa bu işe kalkışmayın! Kurtarma işlemi için Gigabyte QFlash Plus veya bir donanımsal SPI flaş programlayıcı kullanılabilir.

Bir şeyler yapmaya başlamadan önce kılavuzun tamamını en az bir kez okuyun. Ayrıca bu rehberde uygulayacağınız tüm işlemlerden sadece sizin sorumlu olduğunuzu hatırlatmak isteriz.

1. Hazırlık

2. Gizli BIOS Ayarlarını Açığa Çıkarma

3. Gizli BIOS Ayarlarını Değiştirmeye Hazırlık

Bir sonraki adıma geçmeden önce, değiştirmek istediğiniz gizli ayarın ne olduğunu iyice araştırmalısınız.
Bazı ayarlar, anakart bunları desteklemediği için gizli yapılır. Mesela PCIe Kök Bağlantı Noktası 28 için ayarlarla oynayabilirsiniz, ancak anakartta PCIe kök Bağlantı Noktası 28 olmayabilir. Farklı ayarlar arasındaki bağımlılıklara da dikkat edin. Örneğin, ReSize Bar‘ı etkinleştirirseniz, 4G Üstü Kod Çözmeyi de etkinleştirmeniz gerekir. Bunu unutursanız bilgisayar açılmaz! Ayarları BIOS kurulum menüsünden değiştirdiğinizde, bu bağımlılıklar otomatik olarak halledilir, ancak burada gösterilen yöntemle değişiklik yapacaksanız buna çok dikkat etmeniz gerekiyor. Bazen bağımlılıklar yardım metninde belirtilir, bazen de belirtilmez. Bu ayarların gizli olması normal kullanıcıları etkilemez ancak bir geliştirici veya meraklıysanız bunları değiştirmek isteyecebilirsiniz. Bu yüzden bu rehberi yapıyoruz.

4. Gizli BIOS Ayarlarını Değiştirme – Varsayılan Ayarlar

Bu rehberdeki 4. ve 5. adımlardan sadece birini seçip uygulayın. Her ikisini de yapmaya çalışmayın.

5. Gizli BIOS Ayarlarını Değiştirme – Profil Bazlı

Önceki bölümde de belirttiğimiz gibi, 4. ve 5. başlıklardan sadece birini uygulamanız gerekiyor.

6. Modlanmış BIOS’u Çipe Yazma

7. Değişiklikleri Uygulama

8. Güvenlik Ayarlarını Tekrar Aktifleştirme

Şimdi sıra güvenlik özelliklerini geri açmakta. Bu adım da bir öncekiler kadar önemli. İlk adımlardan birinde SPI flaş korumalarının nasıl devre dışı bırakılacağını göstermiştik. Bu, bir yedekleme dökümü oluşturmak ve FPT kullanarak modifiye BIOS’u flaşlamak için gerekliydi. Intel Management Engine (CSME) de devre dışı bırakıldı. Bu güvensiz bir yapılandırma olduğu için uzun vadede istenmeyen bir durum yaratabilir. O yüzden bunları geri açmanız gerekir.

9. Linux ile Gizli BIOS Ayarlarını Değiştirme

Şimdiye kadar anlattığımız adımlarla Windows’tan BIOS ayarlarını düzenleyebilirsiniz. Ancak Windows kullanmıyorsanız veya açık kaynaklı yazılımlar kullanmak istiyorsanız bu işlemin Linux ortamında da yapılabildiğini belirtelim.

Şimdi BIOS modlama için gerekli araçlara sahipsiniz. Son olarak da CSME’yi sıfırlamak için, FPT kullanmak yerine, bilgisayarı kapatın ve fişi çekin. Bilgisayarı yaklaşık bir dakika boyunca güçsüz bırakın ve geri açın.

10. Modlama İşlemini Doğrulayın

Yapmaya çalıştığınız değişikliklerin işe yaradığını doğrulamakta güçlük çekiyorsanız ya da işe yaramadığından eminseniz; ilk adım, değiştirmeye çalıştığınız ayarı içeren UEFI değişkenini (“VarStor”) kontrol etmek olmalı.

Bunun için Rufus kullanabilirsiniz.

11. Soru ve Cevaplar

Soru: Dump alma ve flashlama işlemi başka araçlarla yapılabilir mi?

Cevap: Öncelikle, aşağıdaki araçları denemeyin çünkü bunlar işe yaramayacak. Sağlama toplamını veya imzayı doğrulayan tüm araçlar, değiştirilmiş bir BIOS’u flaşlamayı reddeder çünkü tek bir bitin bile değiştirilmesi sağlama toplamını/imzayı geçersiz kılmakta.

Soru: Flash Tanımlayıcı Bölgesi (FDR) BIOS bölgesini okuma ve yazmayı etkin olarak belirler. BIOS bölgesini flaşlamak için tüm flaş korumalarını devre dışı bırakmak ve bu süreçte ME’yi devre dışı bırakmak gerçekten gerekli mi?

Cevap: Evet. QF+ veya bir donanım flaş programlayıcı için durum böyle görünüyor. Bu karttaki (Gigabyte Z690 Aorus Elite DDR4) varsayılan yapılandırma, BIOS Kontrol (BIOS_SPI_BC) kaydında, BIOS bölgesine yazma erişimini engelleyen Lock Enable (LE) bitinin ayarlanmış olmasıdır.

Soru: BIOS kurulumunda BIOS Kilidi Etkinleştirme bitini devre dışı bırakmak mümkün mü?

Cevap: Teorik olarak evet, ancak ayar varsayılan olarak etkin ve gizli olarak belirlenmiş.

Soru: “H/W jumper ile güvenli olmayan mod” ayarlandığında ME’nin ürün yazılımını güncellemek veya Flash Tanımlayıcı Bölgesini (FDR) değiştirmek mümkün mü?

Cevap: Evet. 32 MiB SPI flaş bölgesinin tamamı yazılabilir.

Soru: Z690 Aorus Elite DDR4 üzerinde AVX 512’yi etkinleştirmek mümkün mü?

Cevap: Bildiğimiz kadarıyla hayır. Bu ayar bu panoda hiç mevcut olmadı. Gizli bir ayar değil yani.

Soru: BIOS ayar profilini diske kaydederek, düzenleyerek ve diskten geri yükleyerek BIOS’u tamamen değiştirmekten kaçınabilir miyim?

Cevap: Hayır. Flash çipine kaydedilen profillerin aksine, diske kaydedilen profiller, profil değiştirilirse geçersiz hale gelen bir sağlama toplamı ile korunuyor.

Soru: BIOS’u boşaltmaktan vazgeçip bunun yerine Gigabyte’tan bir BIOS güncelleme dosyasını değiştirebilir ve bunu flaşlayabilir miyim?

Cevap: BIOS güncellemesi tam ROM imajı (32 Mib) ise evet, ancak bunu önermiyoruz. Bu şekilde bilgisayarınıza özgü bazı verileri kaybedebilirsiniz. Bu verier MAC adresleri, seri numaraları ve daha fazlası olabilir.

Soru: Neden HEX düzenleme gerekli? Bu rehberdeki adımları kullanarak tüm düzenlemeleri yapmak için UEFIEditor’u kullanmam ve ardından dosyaları herhangi bir HEX düzenlemesi yapmadan imaja yeniden ekleyebilmem gerekmez mi?

Cevap: Evet, bunu yapabilmeniz gerekir ancak biz bunda başarılı olamadık. Eğer siz başarılı olabildiyseniz, nasıl yaptığınızı yorumlarda belirtebilirsiniz. Ayrıca ek sorularınız için Techolay Sosyal‘e ücretsiz üye olup diğer kullanıcılardan da yardım alabilirsiniz.

Kaynak: Enabling hidden BIOS settings on Gigabyte Z690

Exit mobile version