Dizütü bilgisayarınız aşırı ısınma sorunları ile cebelleşiyorsa yetersiz soğutma tek problem olmayabilir. İşlemcinizin voltajını düşerek performanstan ödün vermeden hem serin hem de hızlı bir laptop elde edebilirsiniz. Bu rehberimizde işlemci undervolting işlemi ile bunu nasıl yapacağınızı gösteriyoruz.
Voltaj Düşürme (Undervolting) Nedir?
İşlemciler için Voltaj düşürme (Undervolting), donanımın voltajını üreticinin varsayılan ayarlarının altında bir seviyeye ayarlayarak, stabil işletimi korurken güç tüketimini ve ısı üretimini azaltmayı içeren bir işlemdir. Bu süreç, birkaç nedenle faydalı olabilir.
Voltajı düşürmek, işlemciyi çalışma esnasında daha az ısı üretir hale getirir, bu da özellikle yoğun iş yükleri altında veya hız aşırtma (Overclocking) sırasında termal performansın iyileştirilmesini ve potansiyel olarak işlemcinin daha düşük sıcaklıklar altında çalışmasını sağlar. Bu ısı azalması aynı zamanda işlemcinin ve sistemin diğer bileşenlerinin ömrünü uzatabilir.
Undervolting, performansı korurken daha az güç tüketilmesine katkıda bulunabilir. Bu, özellikle dizüstü bilgisayarlar ve diğer taşınabilir cihazlar için avantajlı olabilir çünkü pil ömrünü uzatabilir ve agresif soğutma çözümlerine olan ihtiyacı azaltarak daha sessiz bir çalışma sağlayabilir.
Ancak stabiliteyi sağlamak ve sistem çökmelerini önlemek için undervolting işlemini dikkatli bir şekilde izlemek ve test etmek önemlidir. Her işlemci ve anakart undervolting’i desteklemez ve yanlış ayarlamalar bileşenlere zarar verebilir veya garantiyi geçersiz kılabilir. Bu nedenle undervolting’i denemeye karar verdiğinizde, donanımınıza özgü en iyi uygulamaları ve kılavuzları araştırmak ve takip etmek önemlidir.
Uyarı: Voltaj düşürme (Undervolting) işlemi, CPU ayarlarını değiştirmeyi içerir ve bilgisayarınıza zarar verme olasılığı olan bir işlemdir. Dikkatli ve kendi sorumluluğunuzda ilerleyin. Bu rehber yalnızca eğitim amaçlıdır.
Düşük Voltaj İçin Gerekenler Programlar
- Gereksinimler: Başlamak için AMD APU Tuning Utility’e (AATU) ihtiyacınız olacak. Düşük voltaj seçenekleri için stabil sürümü buradan indirin. Ayrıca, daha agresif undervolting için faydalı performans modları içerdiğinden, aşağıdaki bağlantılardan herhangi bir alfa sürümünü de indirebilirsiniz:
- Kurulum: İndirme işlemi bittikten sonra, AATU’nun hem stabil hem de alfa sürümlerini açın. Stabil sürümde, düşük voltaj seçeneklerine erişmek için “CPU Overclocking” bölümüne gidin. Alfa sürümlerinde CPU’nuz için bir ön ayar olacaktır daha etkili sonuç için voltaj düşürme işleminden önce performans moduna geçin.
Adım Adım Voltaj Düşürme
- Voltajı Ayarlama: Voltajı negatif artışlarla ayarlama seçeneğini arayın. -1 ile -30 arasında herhangi bir sayı seçebilirsiniz, ancak dikkatli olmalısınız -5 veya -10 gibi küçük ayarlamalarla başlayıp, daha hassas kontrol için 2’lik artışlarla kademeli olarak artırmanız tavsiye edilir. Performans modunda olmadığınız sürece -10’un üzerine çıkmanın sistem dengesizliğine neden olabileceğini unutmayın.
- İzleme ve Test: Sisteminizin her düşük voltaj adımına verdiği tepkiyi izlemek çok önemli. Ayarlamalarınızın sistem performansını veya kararlılığını tehlikeye atmadığından emin olmak için kararlılık testi ve kıyaslama araçlarını kullanın.
Avantajlar ve Sonuçlar
Düşük voltaj, termal performans ve verimlilikte gözle görülür iyileşmeleri mümkün kılabiliyor. Örneğin, tam yük altında çalışma sıcaklığının 98°C’den 80°C’ye düşmesi ve buna bağlı olarak daha yüksek Cinebench skorları gibi performans ölçümlerinde artış. AATU içinde bir sıcaklık sınırı belirlemek, geliştirilmiş ayarların korunmasına yardımcı olabilir.
Önemli Notlar
- Sistem Bakımı: Dizüstü bilgisayarlarının bakımını yapmayan kullanıcılar (örn. temizlik, termal macun uygulama) daha az performans gelişmesi görebilir, yine de düşük voltajdan faydalanabilirler.
- Kilit Noktayı Bulmak: Sisteminiz için en uygun düşük voltaj ayarlarını bulmanın yolu denemeler yapmak. Dikkatli bir şekilde başlayın performansı ve stabiliteyi izlerken kademeli olarak daha agresif ayarları keşfedin.
Her CPU ve sistemin bu ayarlara farklı tepki verebileceğini unutmayın. Başarılı bir voltaj düşürme için dikkatli denemeler yapılmalı ve sürekli tepki izlenmelidir.
Bu rehber, 2021/2022’den itibaren Ryzen CPU’larını düşük voltaja almanın avantajlarını denemek isteyen kullanıcılar için bir başlangıç noktası sağlıyor. Denemeden önce her zaman önemli verilerinizi yedekleyin ve gerekirse değişiklikleri geri almaya hazır olduğunuzdan emin olun. Konuyla ilgili sorularınız varsa Techolay Sosyal’de tecrübeli kullanıcılarımıza sorabilirsiniz.
Desteklenen APU Modelleri
200 Serisi:
200G:
- Athlon 200GE
- Athlon 220GE
- Athlon 240GE
300 Serisi:
300G:
- Athlon 300GE
- Athlon 320GE
2000 Serisi:
2000U:
- Ryzen 3 2200U
- Ryzen 3 2300U
- Ryzen 5 2500U
- Ryzen 7 2700U
2000H:
- Ryzen 5 2600H
- Ryzen 7 2800H
2000G:
- Ryzen 3 2200G/GE
- Ryzen 5 2400G/GE
3000 Serisi:
3000U:
- Ryzen 3 3200U
- Ryzen 3 3300U
- Ryzen 5 3500U
- Ryzen 7 3700U
3000H:
- Ryzen 5 3550H
- Ryzen 7 3750H
3000G:
- Athlon 3000GE
- Ryzen 3 3200G/GE
- Ryzen 5 3400G/GE
4000 Serisi:
4000U:
- Ryzen 3 4300U
- Ryzen 5 4500U
- Ryzen 5 4600U
- Ryzen 7 4700U
- Ryzen 7 4800U
4000H:
- Ryzen 5 4600H/HS
- Ryzen 7 4800H/HS
4000G:
- Athlon Gold 4100GE
- Ryzen 3 4300G/GE
- Ryzen 5 4600G/GE
- Ryzen 7 4700G/GE
4000:
- Ryzen 3 4100
- Ryzen 5 4500
- Ryzen 7 4700
5000 Serisi:
5000U:
- Ryzen 3 5300U
- Ryzen 3 5400U
- Ryzen 3 5425U
- Ryzen 5 5500U
- Ryzen 5 5600U
- Ryzen 5 5625U
- Ryzen 7 5700U
- Ryzen 7 5800U
- Ryzen 7 5825U
5000H:
- Ryzen 5 5600H/HS
- Ryzen 7 5800H/HS
- Ryzen 9 5900HX/HS
- Ryzen 9 5980HX/HS
5000G:
- Ryzen 3 5300G/GE
- Ryzen 5 5600G/GE
- Ryzen 7 5700G/GE
5000:
- Ryzen 3 5300
- Ryzen 5 5500
- Ryzen 7 5700
6000 Serisi:
6000U:
- Ryzen 5 6600U
- Ryzen 7 6800U
6000H:
- Ryzen 5 6600H/HS
- Ryzen 7 6800H/HS
- Ryzen 9 6900HX/HS
- Ryzen 9 6980HX/HS
