Federal Ticaret Komisyonu (FTC) Perşembe günü, büyük teknoloji şirketlerinin yapay zekaya yaptığı yatırımları olabildiğince anlamaya yönelik bir hamleyle Microsoft, Alphabet, Amazon, OpenAI ve Anthropic’ten birbirleriyle olan ortaklıkları hakkında ayrıntılı bilgi vermelerini istedi.
ChatGPT tarafından yapılan sıçrama ve ardından OpenAI’da yaşanan dramın ardından FTC basın açıklamasında anlaşmaların yapay zeka gelişimini çevreleyen rekabeti etkileyip etkilemeyeceğini anlamayı amaçladığını belirtti.
FTC, Microsoft ve Amazon’a Yapay Zeka Yatırımları Hakkında Derinlemesine Sorular Soruyor
Amazon’un Anthropic ile yaptığı anlaşmaların aksine, OpenAI’nin kar amacı gütmeyen bir kuruluş olması Microsoft ile ilişkilerini karmaşıklaştırdı ve geçen yılın sonlarında CEO Sam Altman’ın hızla görevden alınıp geri dönmesine yol açan yönetim içinde sorunlar yarattı. Teknoloji devleri Microsoft ve Amazon, firmalara milyarlarca dolar ayırdı ve gelir elde etmek için yapay zekayı ticarileştirme dürtüsü yönetim kurullarında büyük önem arz ediyor.
Şimdi bu ikili ve ortak firmaları, anlaşmalarıyla ilgili ayrıntıları FTC ile paylaşmak zorunda kalacaklar. Komisyon, taahhütlerinin niteliğini çevreleyen çok sayıda olgunun ortasında, potansiyel münhasırlık anlaşmalarının kapsamını, Microsoft veya Amazon’un ortakları üzerindeki etkisinin niteliğini, ilişkilerinin rakipler üzerindeki etkisini ve iş stratejilerinin belirlenmesindeki herhangi bir kısıtlamayı anlamaya çalışıyor.
Şirketlerin yanıtlarını 45 gün içinde sunmaları gerekiyor ve emir dün FTC Başkanı Lina Khan tarafından imzalandı. Bu Khan’ın büyük teknoloji şirketleriyle giriştiği mücadelelerin sonuncusu ve başkan daha önce de Facebook’un ana şirketi Meta’yı şirketin satın almaları nedeniyle hedef almış ve buna karşılık olarak şirketin “önyargı” suçlamalarıyla karşı karşıya kalmıştı
FTC’nin Khan yönetimindeki yasal işlemleri genellikle Amazon ve Meta’ya odaklandı. Bu davalardan biri de geçtiğimiz yıl Amazon’a karşı açılan ve firmayı fiyatları manipüle etmek için bir platform olarak hakim konumunu uygunsuz bir şekilde kullanmakla suçlayan bir davaydı. Bugün beş şirkete yapılan talep, İngiltere ve Avrupa Birliği’ndeki düzenleyicilerin Microsoft’un OpenAI ile yaptığı anlaşmanın rekabet yasalarını ihlal edip etmediğini kontrol etmeye yönelik son duyurularını takip ediyor.
Sektör için en son teknoloji antitröst kayıplarından biri, NVIDIA Corporation’ın İngiliz yarı iletken tasarımcısı Arm Ltd’yi satın almak için yaptığı milyarlarca dolarlık bahsin başarısız olmasıyla yaşandı. Microsoft ise OpenAI’de kontrol hissesi almaktan kaçınmaya özen gösterdi.
Kurumsal birleşmeler ve satın almalarda genellikle OpenAI gibi daha küçük oyuncularda doğrudan sahiplik, kontrol dışı çıkar veya Microsoft gibi firmaların çoğunluk hisseleri görülür. Ancak, herhangi bir kontrol payının hedef firmanın pazarının ürünlerine erişimini engellemesi ve bir tarafın aleyhine olması durumunda, düzenleyiciler genellikle izin vermeyi reddederler.
Son eylemini açıklayan Khan’ın açıklaması şöyle:
Tarih, yeni teknolojilerin yeni pazarlar ve sağlıklı rekabet yaratabileceğini göstermektedir. Şirketler yapay zekayı geliştirmek ve para kazanmak için yarışırken, bu fırsatı engelleyen taktiklere karşı korunmalıyız. Çalışmamız, hakim şirketler tarafından sürdürülen yatırımların ve ortaklıkların inovasyonu bozma ve adil rekabeti baltalama riski taşıyıp taşımadığına ışık tutacaktır.
