ASUS Vivobook S 15 İncelemesi

Bu laptopun içerisinde ne AMD ne de Intel bir işlemci var. Qualcomm işlemcili ASUS Vivobook S 15 neyi farklı yapıyor, incelememizde cevaplayalım.

ASUS, Vivobook S 15, Qualcomm’un bilgisayarlar için özel olarak üretilmiş Oryon çekirdeklerine sahip Snapdragon X Plus işlemcisini barındırıyor. Copilot+ gereksinimlerini de karşılayan Vivobook S 15’e yakından bakalım. Ürünün güncel fiyatına bu linkten ulaşabilirsiniz.

Genel Yapı

Vivobook S 15, 15.6 inç form faktöründe sade fakat premium bir tasarımda bizi karşılıyor. Tamamen metal gövdeye sahip olan S 15 sağlam ve kaliteli bir hissiyat sağlıyor. 14.7 mm kalınlığı ve 1.42 kg ağırlığıyla en ince bilgisayarlardan birisi olmasa da taşıması gayet kolay. Arka kısmında CNC ile işlenmiş ASUS Vivobook yazısı bulunuyor. Ekran üzerinde webcam bulunuyor ve webcam, fiziksel bir anahtar yardımıyla kapatılıp açılabiliyor. Tek elle ekranı kaldırabiliyor ve 180 derece açarak masaya yatırabiliyorsunuz.

Laptop, membran bir klavyeyle geliyor. Ortalama bir sertlikte olan klavye yazarken belirgin bir geribildirim veriyor. Üzerinde numerik tuş takımı da bulunduran klavyenin yazma hissini beğendiğimizi söyleyebiliriz. RGB ışıklandırmaya sahip olan klavyenin parlaklığı üç kademede ayarlanabiliyor. MyASUS yazılımı üzerinden de bu RGB aydınlatma kontrol edilebiliyor. Klavyenin ışığının homojen dağılmadığını ve altından sızdığını söylememizde fayda var. ASUS’un bu kısımda geliştirme yapması gerekiyor.

Vivobook S 15 üzerinde ErgoSense touchpad barındırıyor. Geniş bir kontrol yüzeyine sahip olan touchpad üzerinde parmaklarınız rahatlıkla hareket edebiliyor. 0.23 mm tıklama derinliğine sahip olan touchpad ile yanlışlıkla tıklama gibi bir problem yaşamıyorsunuz. Akıllı İfadeler özelliği ile touchpad üzerinden ses arttırma veya parlaklık değişimi gibi ayarlar yapabiliyorsunuz ve bu özellikler MyASUS yazılımından da kontrol edilebiliyor. Touchpad bilgisayarın soluna konumlandırılmış, ortada konumlandırılmasının hem tasarım hem de kullanım konforu açısından daha iyi olacağını belirtmekte fayda var.

Laptop aynı zamanda MIL-STD 810H dayanıklılık sertifikasına sahip. ASUS bilgisayarı yüksek ve düşük sıcaklık, şok ve yoğun titreşim, yüksek irtifa ve nem gibi zorlu koşullarda katı dayanıklılık testlerinden geçerek sağlamlığını belgelemiş.

Ekran

Vivobook S 15, 15.6 inç boyutunda OLED panel ile geliyor. 2880×1620 çözünürlükteki panelin en boy oranı ise 16:9. 120 Hz tazeleme hızına sahip ekran, 0.2 ms düşük tepki süresi ile akıcı bir deneyim sunuyor. 10 bit panel, 1 milyardan fazla renk gösterebilirken 1.000.000:1 kontrast oranıyla gerçek siyah renk sunuyor. VESA’nın Display HDR True Black 600 sertifikasıyla belgelenen ekran, HDR modunda 600 nit parlaklığa çıkabiliyor. Ekran üzerinde herhangi bir yansıma önleyici kaplama bulunmuyor, etraftaki ışıklar ekrandan bariz bir biçimde yansıyor. Bununla beraber ekran dokunmatik değil.

OLED panelin olası yanma sorunlarına karşı ASUS birçok koruma yöntemi sunuyor. Piksel kaydırma özelliği daimi olarak açık gelirken, statik görüntüyü engellemek için piksel yenileme özelliği ve görev çubuğu gizleme gibi özellikler de kullanıcıya sunulmuş vaziyette.

Windows ARM Deneyimi

ASUS Vivobook S 15, içerisinde ARM mimarisi için derlenmiş Windows 11’in 24H2 sürümünü kullanıyor. Sistem uygulamaları, performanslı ve optimize çalışma için ARM mimarisine güncellenmiş. Piyasada hâkim olarak bulunan x86 uygulamalarını çalıştırarak uyumluluğu artırmak için Windows içerisinde Prism isimli bir çevirici çözümü bulunuyor.

Windows 11, ARM işlemcilerle gayet hızlı ve tepkisel çalışıyor. Kullanırken herhangi bir farklılık hissettirmiyor. ARM için yazılmış uygulamalarda da aynı şekilde yüksek performans korunurken kullanımda herhangi bir eksiklik yaşanmıyor. 

Öte yandan piyasadaki birçok uygulamanın doğrudan ARM desteği bulunmuyor. ARM uygulamalarının bulunmadığı zamanlarda Prism çeviricisi devreye giriyor. x86 uygulamalarını çalıştırdığınız zaman herhangi bir ek adıma gerek duymadan yürütebiliyorsunuz. x86_64-v2 komut setine destek veren Prism sayesinde birçok uygulama sorun olmadan çalışıyor. 

Oyunlarda ise ciddi bir uyumluluk sorunu bulunuyor. Kendi kütüphanemizde bulunan birçok oyunu çalıştıramadık, çalıştırabildiğimiz oyunlarda ise tatmin edici bir performans elde edemedik. OBS’de kayıt yaparken ARM desteği olmadığı için işlemci kullanımının ciddi oranda yüksek olduğunu, x86 temelli benchmarklarda ise performansın daha düşük olduğunu gördük. Toparlamak gerekirse ARM uygulamalarına göre x86 uygulamaları çalıştırılınca tepkiselliğin ve hızın düştüğünü söyleyebiliriz.

Windows 11, ARM için iyi bir başlangıç yapmış ve  temel uygulamalarda da ARM desteği var fakat halen gelişmesi gereken çok nokta bulunuyor. Microsoft, birçok modern uygulama ve oyun için gereken x86_64-v3 yönergelerini eklemek için çalışıyor.

Performans

ASUS Vivobook S 15, Snapdragon X Elite (X1E-78-100) ve Snapdragon X Plus (X1E-42-100) işlemci seçenekleriyle karşımıza çıkıyor. Bizim elimizdeki model ise Snapdragon X Plus modeli.

Laptop içerisindeki Snapdragon X Plus (X1E-42-100) işlemcisi serinin giriş seviyesi işlemcisi olarak konumlanıyor. 8 çekirdeğe sahip olan işlemci 3.4 GHz frekansa kadar çıkabiliyor. 24 MB L2 ve 6 MB sistem olmak üzere toplamda 30 MB cache barındırıyor. Performans testleri ise şu şekilde (bütün testler aksi belirtilmediği şekilde x86_64 olarak yapıldı ve bu testlerin ARM karşılığı şu anlık bulunmuyor):

Cinebench 2024 çalışmadığı için testlere dahil edemedik.

Snapdragon X Plus içerisinde GPU olarak Adreno X1-45 kullanıyor. Maksimum 1107 MHz frekansa çıkabilen GPU’da 768 işlem ünitesi bulunuyor ve 1.7 TFLOPS’luk bir işlem gücü sunuyor. Bu da yaklaşık Steam Deck ile benzer performans anlamına geliyor. GPU aynı zamanda DirectX 12’ye destek veriyor. Ufak bir not olarak diğer Snapdragon X Plus ve X Elite işlemcilerine göre GPU performansının ciddi anlamda kısılmış.

Bunların haricinde CS2, RDR 2 ve Wolfenthein Youngblood’u çalıştırabildik ancak kayıt etmeye ya da performans metriklerini Afterburner ile almaya çalıştığımızda çöktüler. Mount and Blade II: Bannerlord, Rainbow Six Siege, Forza Horizon 5, Far Cry 6, Assasins Creed: Mirage ise direkt çalıştıramadığımız veya açıldığı gibi çöken oyunlar oldu.

Aynı zamanda X Plus içerisinde donanımsal video hızlandırıcı da yer alıyor. 4K 30 FPS ve 8 bit olarak H.264, HEVC (H.265) ve AV1 videoları işleyebiliyor. 4K 60 FPS ve 8 bit olarak H.264 ve HEVC, 4K 30 FPS ve 10 bit olarak H.265, VP9 ve AV1 videoları oynatabiliyor. Qualcomm’un NVENC, AMF veya QSV gibi bir alternatifi bulunmadığından birçok uygulamada donanımsal video hızlandırıcıdan faydalanılamıyor. Bu da özellikle video tüketme ve video dönüştürme sırasında CPU’nun kullanılmasına ve güç tüketiminin artmasına sebep oluyor.

Vivobook S 15 üzerinde IceCool termal yönetim sistemine sahip. Bu sistem içerisinde bakır ile güçlendirilen iki ısı borusu ve her birinde 97 bıçağa sahip iki adet fan içeriyor. Bilgisayar yük altında dahi serin ve sessiz kalabiliyor. Yük altındaki fan sesini sessiz ortamlarda dahi duymuyorsunuz. İyi bir soğutma sistemine sahip olmasına rağmen fan düşük devirdeyken bazı kullanıcılar rahatsız edebilecek bir vızıltı sesi çıkarıyor. Test editörüm bu sesten rahatsız olurken ben söz konusu sesi duymadım bile.

Yapay Zeka Özellikleri

Vivobook S 15’in içerisindeki Snapdragon X Plus üzerinde 45 TOPS gücünde NPU yani yapay zekâ hızlandırıcı yer alıyor ve Copilot+ PC gereksinimlerini karşılıyor.

Windows kendi içerisinde Copilot ve Recall özellikleri, canlı altyazı, Paint içerisinde resim oluşturan Cocreator, kamerada AI iyileştirmeler sunan Windows Studio Effects ve Windows içerisindeki çözünürlük arttırma teknolojisi Automatic Super Resolution gibi özelliklerini sunuyor. 

Bununla beraber ASUS’un kendi sunduğu tercihlerinize göre ekranı dinamik olarak karartan Adaptive Dimming veya mikrofon kalitesini iyileştiren AI Noise Cancellation gibi özelliklerden de faydalanabiliyorsunuz.

Vivobook S 15 ile yaptığımız Geekbench AI Testleri ise şu şekilde:

MyASUS Yazılımı

ASUS, bilgisayarın özelliklerinin kontrolünü sağlamak için MyASUS yazılımını sağlıyor. Uygulama içerisinden genel sistem durumunu kontrol etme ve güncelleme gibi bakım işlevlerini yönetebiliyorsunuz. Ayrıca fan hızı, pil ömrü ve RGB klavye aydınlatması gibi donanımsal özellikleri ve Akıllı İfadeler gibi yazılımsal özellikleri de kontrol edebiliyorsunuz. Bununla kalmayıp AI mikrofon ve OLED ekran koruma özellikleri de MyASUS içerisinde yer alıyor. Modern bir arayüze sahip olan uygulamada sunulan özellikleri rahatça bulabiliyor ve kullanabiliyorsunuz. Uygulama gayet tepkisel ve hızlı çalışıyor.

Hoparlörler, Mikrofon ve Kamera

Vivobook S 15 üzerinde 1080p kamera bulunuyor ve kızılötesi tabanlı Windows Hello desteğine sahip. Oda ışığında yaptığımız testte kalitenin düşük olduğunu ve belirgin bir grenlenme oluştuğunu tespit ettik. Windows içindeki portre bulanıklaştırma ve teleprompter gibi özellikleri de denedik ancak bazı özelliklerin beklendiği gibi çalışmadığını söylememiz gerek.

Laptop üzerinde Harman Kardon tarafından üretilmiş hoparlörler mevcut. Ses seviyesi yüksek ancak kalite ortalama düzeyde. Diyaloglarda herhangi bir sorun olmasa da karmaşık müziklerde enstrümanları ayırt etmek zor olabiliyor. Ek olarak Dolby Atmos desteği de mevcut, cihaz içerisindeki Dolby Access yazılımı üzerinden kontrol edebiliyorsunuz.

Vivobook S 15, ekran kısmında üst çerçeveye konumlandırılan iki adet mikrofona sahip. Yaptığımız testlerde mikrofon kalitesinin çok iyi olduğunu teyit ettik. Sesi temiz ve yüksek bir şekilde alabiliyoruz. Mikrofonunu beğendik.

Bağlantı Özellikleri

Vivobook S 15 üzerinde geniş bağlantı seçenekleri sunuyor. Wi-Fi 7’de 2.4/5 ve 6 GHz frekanslarında bağlantı sağlıyor. Bununla beraber Bluetooth 5.4 de destekleniyor.

Bağlantı portlarına baktığımızda ise şu portlar yer alıyor:

• 2 adet USB-C 40 Gbps hızında USB 4 portu
• 2 adet USB-A 5 Gbps hızında USB 3.2 Gen1 portu (sağda)
• 1 adet HDMI 2.1 portu
• 1 adet 3.5 ses jakı
• 1 adet Micro SD kart okuyucusu

Depolama

ASUS Vivobook S 15 üzerinde PCIe 4.0 x4 hızını destekleyen 1 TB hızında Samsung SSD bulunuyor. SSD’nin ısısının dağıtılması için metal bir muhafaza içerisinde tutuluyor ve ısı bu kaplamaya termal ped aracılığıyla iletiliyor. İsterseniz bu SSD’yi sonradan değiştirebiliyorsunuz. CrystalDiskMark’dan aldığımız performans değerleri ise şu şekilde:

Pil Ömrü

Laptop, içerisinde 70 Wh batarya ile geliyor ve 18 saate kadar batarya ömrü sunuyor. ASUS batarya için 1200 şarj döngüsünü garantiliyor. Bununla beraber MyASUS yazılımında şarjı sınırlandırıp batarya ömrünü arttıran özellikler de mevcut. Ayrıca bilgisayar hızlı şarj desteğine sahip, 50 dakikalık şarj ile 60%’lık pil seviyesine erişilebiliyor.

Procyon’un Video oynatma testini güç tasarruf modunda, 50% parlaklık ve %50 ses seviyesinde çalıştırdığımızda 12 saat 23 dakika oynatma süresine eriştik. Gayet iyi bir değer. 

Kutu İçeriği

ASUS Vivobook S 15, kutu içerisinde kendisi ile beraber şarj adaptörünü bulunduruyor. USB-C şarj adaptörü 65 Watt güç verebiliyor. Bu adaptör ile USB Tip-C kablosu bütünleşik, adaptörden ayrılamıyor.

Artılar

• OLED panel ile yüksek ekran kalitesi 
• 18 saate varan uzun pil ömrü
• Sessiz çalışıyor ve ısınmıyor
• Kaliteli hoparlörlere sahip
• İnce ve hafif tasarım
• RGB aydınlatmalı klavyeye sahip, hissiyatı da gayet iyi
• Zengin portlar
• MIL-STD 810H dayanıklılık sertifikası
• Kameranın kapatılması için fiziksel anahtar

Eksiler

• Qualcomm işlemciler ile Windows hala yeterli uyumluluğa sahip değil.
• GPU, diğer Snapdragon X Plus ve X Elite işlemcilere kıyasla kırpılmış
• Ekranda bariz bir yansıma bulunmakta
• Sağ tarafta Tip-C portu bulunmadığından cihazı sadece soldan şarj edebiliyorsunuz
• Klavye aydınlatması homojen değil
• Fanda dikkat çekici bir vızıltı sesi var
• Touchpad ortaya konumlandırılsaydı daha rahat kullanılabilirdi

Sonuç

Öncelikle bu bir oyun laptopu değil. Bunu bir kenara koyalım. Qualcomm işlemcinin en büyük avantajı batarya. Aslında Intel Lunar Lake gibi bir işlemci piyasaya çıkmamış olsa, pil ömrü uzun bir laptop soranlara gözüm kapalı bu laptopu önerirdim. Ama işte Lunar Lake, yani Core Ultra 200 mobil işlemciler piyasada ve bizim de bu durumda size daha yolun başında olan bir mimariyi önermemiz maalesef mümkün değil.

İnternette dolaşan “değişim başlıyor”, “Qualcomm yumruğunu masaya vurdu” gibi fasa fisoları bir kenara bırakmak lazım. Laptop, üzerine attığımız 10 oyundan neredeyse 7’sini çalıştıramadı. Qualcomm isterse Apple’dan iki kat daha yüksek performans sunan bir işlemci yapsın, bunun üstüne koşan işletim sistemi hazır olmadıktan sonra bunun hiçbir anlamı yok.

Uzun sözün kısası, Lunar Lake işlemcili Zenbook S 14 alın geçin.