AMD’nin yeni çipseti B850’nin piyasaya sürülmesiyle beraber firmalar da bu çipsete sahip yeni anakartlarını piyasaya sürmeye başladılar. Orta sınıfa hitap eden B850 çipsetli anakartların ilk örnekleri MSI tarafından ofisimize ulaştı. Bu incelememizde B850 çipsetin getirdiklerine ve MSI’ın yeni anakartı MSI B850 Tomahawk MAX Wi-Fi’a bakacağız.
MSI B850 Tomahawk MAX Wi-Fi, AMD’nin son nesil tüketici işlemcileri için geliştirdiği AM5 soketini kullanıyor. AMD’nin Ryzen 7000 serisi ile başlayarak 8000 ve 9000 serilerine destek veriyor. B850 çipsetin sunduklarına isterseniz biraz daha yakından bakalım:
B850, orta-üst sınıfa konumlandırabileceğimiz bir çipset. AMD’nin üst seviye X870 çipseti ile aynı silikonu taşıyor ancak bazı özellikleri kırpılmış şekilde kullanıcılara sunuluyor. Selefi B650 ile kıyaslandığında NVMe SSD’de PCIe 5.0 opsiyonel olmaktan çıkıp dahili hale geliyor. Bununla beraber RAM ve işlemci hız aşırtma kabiliyetleri arttırılıyor.
Genel Tasarım
B850 Tomahawk MAX, ATX formunda iddialı bir tasarımla karşımıza çıkıyor. Anakartın geneline siyah renk hakim iken soğutma blokları üzerinde neon yeşili detaylar eklenmiş. Cuberpunk tasarım dili kartın genelinde hakim konumda, bu tasarım kartın dayanıklılığını pekiştiren bir detay olmuş. Anakartın üzerinde estetik amaçlı bir ışıklandırma yer almıyor.
Dayanıklılık demişken anakart birçok sağlamlık özelliğini de içerisinde barındırıyor. Yüksek kaliteli güç beslemesi, 8 katmanlı PCB ve PCB’de sunucularda da tercih edilen özel malzeme ilk dikkatimizi çekenler. Yine anakart üzeri elektrik ve veri iletiminde kullanılan hatlarda 2oz bakır kullanılması, korozyonu engelleyen arka plaka gibi birçok detay Tomahawk MAX’ın bünyesinde bulunuyor.
Güç Beslemesi
Anakart üzerinde 17 adet VRM bulunuyor. Bunlardan 14’ü doğrudan CPU çekirdeklerine, 2 tanesi SoC’ye (I/O çipi), biri ise CPU’ya bağlı PCIe portlarını desteklemek için ayarlanmış. Bütün güç beslemesi gayet büyük pasif soğutmalar aracılığıyla soğutuluyor. VRM’lerden ısının bloğa aktarımını iyileştirmek için 7 W/mK termal pedler yerleştirilmiş.
Bellek Desteği
B850 Tomahawk MAX üzerinde 4 adet DIMM slotu yer alıyor. Bu slotlara toplamda 256 GB’a kadar bellek takabiliyorsunuz. Maksimum desteklenen bellek frekansı ise 8400 MT/s. EXPO profillerine de destek verilmekte. CUDIMM bellekler destekleniyor ancak bu bellekleri kullandığınızda içerisindeki sinyal üreticisi devre dışı kalıyor. AMD’nin güncel işlemcilerinde CUDIMM desteği bulunmadığından bu tarz alternatif çözümler kullanılıyor.
Performans
Anakartın stabilite ve performansını ölçmek için Ryzen 7 9700X’i kullandık. Sınırları zorlamak için PBO açık şekilde testler yaptık. G.Skill’in 6200 MT/s’lik bellekleri testimize eşlik etti. Sistemimiz ise uzay montaj şeklindeydi.
| Test | CPU(C°) | VRM(C°) | Çipset(C°) | Güç Tüketimi(W) |
| Geekbench 6 | Min. 44 Ort. 51 Maks. 85 | Min. 32 Ort. 35 Maks. 37 | Min. 35 Ort. 37 Maks. 39 | Ort. 38 Maks. 134 |
| Cinebench R23 | Min. 46 Ort. 84 Maks. 95 | Min. 43 Ort. 44 Maks. 45 | Min. 47 Ort. 47 Maks. 47 | Ort. 126 Maks. 152 |
| Cinebench 2024 | Min. 52 Ort. 87 Maks. 90 | Min. 43 Ort. 45 Maks. 46 | Min. 46 Ort. 47 Maks. 47 | Ort. 131 Maks. 144 |
| Handbrake, 4K’dan 1080p’ye | Min. 45 Ort. 88 Maks. 93 | Min. 41 Ort. 44 Maks. 45 | Min. 46 Ort. 46 Maks. 47 | Ort. 135 Maks. 144 |
| Prime95 Small FFTs, 20 Dakika Stres Testi | Min. 45 Ort. 95 Maks. 95 | Min. 42 Ort. 49 Maks. 50 | Min. 47 Ort. 47 Maks. 48 | Ort. 153 Maks. 164 |
B850 Tomahawk MAX, bütün testlerimizi herhangi bir çökme olmadan tamamlamayı başardı. Prime95’in yoğun stres testine rağmen VRM sıcaklıkları düşük seviyede kaldı. MSI’ın soğutma konusunda iyi bir iş çıkardığını söyleyebiliriz.
PCIe Portları
Anakart üzerinde üç adet tam boy PCIe yuvası bulunuyor.
- Birinci PCIe x16 yuvası, işlemci tarafından sağlanıyor. Ryzen 9000 ve 7000 serisi işlemcilerle PCIe 5.0 x16 hızında çalışırken, 8000 serisi işlemcilerde modele göre PCIe 4.0 x8 veya x4 hızına düşebiliyor. Bu yuva, ekran kartının kolayca çıkarılıp takılmasını sağlayan EZ-Latch Plus özelliğine sahip.
- İkinci PCIe x16 yuvası anakartın yonga seti tarafından sağlanıyor ve PCIe 3.0 x1 hızında çalışıyor. Bu bazıları için çok düşük gelebilir ama ekran kartı altında kalacak bir slot için gayet mantıklı bir tasarım yapmış diyebiliriz MSI.
- Üçüncü PCIe x16 yuvası, anakartın yonga seti tarafından kontrol ediliyor ve PCIe 4.0 x4 hızında çalışıyor. Ancak 3. M.2 yuvasına bir SSD takılırsa bu yuva x2 hızına düşüyor. BIOS üzerinden x4 hızına ayarlanabiliyor, fakat bu durumda 4. M.2 yuvası devre dışı kalıyor.
Anakartın üzerinde ek bir adet PCIe güç girişi yer alıyor. Alışık olmadığımız bu portun amacı PCIe portlarına çok fazla güç çeken donanımlar takıldığında daha dengeli güç aktarımı sunabilmek.
M.2 Depolama Yuvaları
B850 Tomahawk MAX üzerinde dört adet M.2 SSD slotu bulunuyor.
- Birinci ve ikinci M.2 slotları doğrudan CPU’ya bağlı ve PCIe 5.0 x4 hızını destekliyor.
- İlk M.2 slotu Ryzen 9000 ve 7000 serisi işlemcilerle PCIe 5.0 x4 hızında, Ryzen 8000 serisi işlemcilerle ise PCIe 4.0 x4 hızında çalışıyor.
- İkinci M.2 slotu Ryzen 9000 ve 7000 serisi işlemcilerle PCIe 5.0 x4 hızını desteklerken, Ryzen 8000 serisi işlemcilerle modele göre değişmekle beraber PCIe 4.0 x4 veya PCIe 4.0 x2 hızında çalışıyor.
- Üçüncü M.2 slotu yonga setine bağlı ve PCIe 4.0 x2 hızında çalışıyor. Dördüncü M.2 slotu yine yonga setine bağlı ancak PCIe 4.0 x4 hızını destekliyor.
Bütün M.2 portlarının üzerinde pasif soğutma bulunuyor. Birinci M.2 slotu kendine özel bir soğutma bloğuna sahip ve hızlıca çıkartılmasını sağlayan EZ M.2 Clip II mekanizmasına sahip. Diğer üç slot kendilerine ait vidalarla tutturulmuş soğutma bloklarıyla soğutuluyor.
Bunun yanı sıra, ekstra depolama için toplamda 6 adet SATA portu bulunuyor.
Bağlantı Desteği
Anakart güncel bağlantı standartlarına destek veriyor. Qualcomm’un FastConnect 7800 çipi hem Wi-Fi 7 hem de Bluetooth 5.4 sağlamakta. Wi-Fi 7’de 6 GHz ve 320 MHz bant genişliğine destek veriyor. Teorik olarak 5.8 Gbps hıza erişebiliyorsunuz. Gerekli anten kutu içerisinde bulunuyor. Anakart, Realtek 8126VB çipi ile kablolu bağlantıda da 5 Gbps hız desteklenmekte.
Arka kısımda toplamda 10 adet USB girişi yer alıyor. Üç tanesi 10 Gbps hızında Type-C portu, geri kalanı da USB-A standardında. USB-A portlarının iki tanesi 10 Gbps, bir tanesi 5 Gbps, geri kalanı ise USB 2 hızında. Bunlar haricinde kulaklık ve mikrofon girişi ve 8K’da 60 Hz çıkış verebilen HDMI portuyer alıyor. 32 bit ses desteğine sahip Realtek ALC4080’in eşlik ettiği kulaklık ve mikrofon jakları ile beraber optik ses çıkışı da anakartta mevcut.
Son olarak 8 adet fan, 3 adet ARGB ve 1 adet RGB LED şerit başlığı yer alıyor. BIOS Flashback özelliği ile sadece güç kaynağı bağlantısı ile başka donanım takılı olmadan BIOS güncelleme destekleniyor. Bununla beraber bilgisayarın başlamasına engel olan sorunları gösteren EZ Debug LED ışıkları da anakart üzerinde bulunmakta.
Yazılım
B850 Tomahawk MAX, yenilenmiş MSI Click BIOS X ile beraber geliyor. Yeni UEFI yazılımında tasarım önemli ölçüde iyileştirilmiş ve kullanım kolaylığının arttırılması amaçlanmış. Daha modern bir tasarıma geçerken renk şeması da kartın renk paletine uygun olacak şekilde yeniden düzenlenmiş. UEFI yazılımı üzerinden anakartın sunduğu bütün kişiselleştirme, hız aşırtma ve diğer özelliklerden faydalanabiliyorsunuz. UEFI gayet hızlı çalışıyor ve aradığınızı kolaylıkla bulabiliyorsunuz. Click BIOS X özellikle kullanım konforunu arttıran güzel bir güncelleme olmuş MSI anakartlar için.
Bunun haricinde MSI Center yazılımı da Windows kanadında kullandığımız yazılım. Bu yazılımdan fan kontrolü ve sıcaklık bilgilerine erişebiliyorsunuz. Eklentisi olarak Mystic Light ile anakartın ARGB portlarını kontrol edebiliyorsunuz. Yazılım genel olarak sade ve özellik bakımından yoksun. Yazılımın daha fazla özelliğe imkan verecek şekilde genişletilmesi şart.
Bunun haricinde yapay zeka özellikleri de sunuluyor. AI Fan özelliği ile sıcaklıklar ve fan devri pürüzsüz bir şekilde kontrol ediliyor, sıcaklık değişimi ve fan gürültüsü en aza indirgeniyor. UEFI üzerindeki tek tıkla Overclock özelliği de dikkat çeken noktalar arasında. MSI, CPU içerisindeki yapay zeka modülünü (masaüstünde sadece bazı Ryzen 8000 serilerinde mevcut) hız aşırtmanıza olanak tanıyan ayarlar sunuyor.
Artılar
- B850 çipset yüksek hız aşırtma imkanı sunuyor.
- Hem VRM’ler hem de M.2’ler pasif olarak soğutuluyor.
- 8400 MT/s’ye kadar bellek desteği.
- Güncel kablosuz bağlantı seçenekleri destekleniyor.
- Gelişmiş dayanıklılık özellikleri uzun ömür sağlıyor.
- PCIe ve M.2 slotlarında sunulan kolay montaj seçenekleri.
- Üç adet hızlı USB-C portu sunuluyor.
- Yenilenmiş MSI Click BIOS X arayüzü.
Eksiler
- USB 4 desteği bulunmuyor.
Sonuç
B850 Tomahawk MAX sunduğu özelliklerle gerçekten güzel bir anakart. Özellikle orta-üst seviyede tercih edilebilecek modellerden birisi olmuş. Soğutma ve bağlantı seçenekleri konusunda da iyi bir iş çıkarırken güncel bağlantı seçenekleriyle geleceği yakalıyor.
B850 çipsetinde USB 4 opsiyonel olarak bulundurulabiliyor, MSI inisiyatif alıp ekleseydi daha iyi olabilirdi. Ufak bir serzeniş olarak MSI Center’in iyi bir güncellemeye ihtiyacı olduğunu, özellik iyileştirmelerinin kullanıcı deneyimini iyileştireceğini bir kez daha yenileyelim.
B850 orta-üst seviyede kalan bir çipset, Tomahawk MAX de öyle. Bu sebeple fiyatı yüksek olacaktır. Çoğu kullanıcının B850’nin sunduğu geniş yelpazedeki depolama ve hız aşırtma seçeneklerine ihtiyacı olmayacak. Eğer B850’nin sunduğu fazla I/O işinize yaramayacaksa piyasadaki B650 çipsetli daha uygun fiyatlı anakart seçeneklerine de bakabilirsiniz.
