Bugün ben bir seri başlatıyorum. Bu seride günümüzde ki akıllı telefon kavramının temelini hazırlamış birkaç popüler modeli inceleyeceğim. 2002-2009 arasını kapsayan modellerden oluşacak şekilde bir seri olacak. Ve bu serinin ilk bölümünde konuğumuz Nokia 7650 olacak. Çok lafı dolandırmadan başlayalım. Bu forumda yayınlayacağım ilk yazı serim olacağını da ayrıca belirteyim.
-2000'li yılların başları: Milenyum çağı ve gelişen telekomünikasyon-
2000'li yılların başları günümüze etki eden birçok teknolojik atılımın gerçekleştiği yıllardı. 90'lı yıllarda hem dünya da hem Türkiye de cep telefonları yaygınlaşmaya başladı. Türkiye'de ilk cep telefonu görüşmesi bundan tam 30 yıl önce dönemin Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel ve dönemin başbakanı Tansu Çiller arasında geçmişti.
(Süleyman Demirel ve elinde tuttuğu Ericsson GH198 model cep telefonu)
Bu konuda ele alacağımız cihaz olan 7650 ise 2002-2003 yıllarının telefonu. Süleyman Demirel'in ilk telefon görüşmesini yaptığı 1994 yılından 2002 yılına kadar cep telefonları artık yüz binlerce kullanıcıya ulaşmıştı. Bu cihazlara olan yoğun talep neticesinde de çeşit çeşit modeller piyasaya çıkmıştı.
Benim bu dönemden en çok aklımda kalan cihazlardan birisi Nokia 7110'du. Nokia 7110 bu konuda değineceğimiz 7650'nin atasıdır. Yani bir nevi selefi olan model.
- Nokia 7650 nedir ne değildir? -
Nokia 7650 ilk olarak 2001 yılında Brezilya'da bir teknoloji fuarında tanıtıldı. Yani selefi 7110'dan tam 2 sene sonra tanıtıldı. Görsele bakarsanız sadece 2 sene içerisinden nereden nereye gelindiğini daha iyi anlayabilirsiniz. Cihaz her ne kadar 2001 yılında tanıtılsa da resmen satışa sunulması Haziran 2002 tarihini buldu.
Nokia 7650'yi 7650 yapan en önemli detay tabii ki içinde bulunan yazılımdı. Bu telefon Symbian'ın S60 platformunu kullanan ilk Nokia cihazdı. Bu platform 2011 yılında Nokia 808 ile son bulana kadar çoğu Nokia amiral gemilerinin ve bazı orta segment cihazlarının işletim sistemi oldu.
Zamanında 6600 kullananlar bilir. Telefon adeta bir bilgisayar gibiydi. Öyle ki telefonun içinde kod bile yazabiliyordunuz. İçerisine kurduğunuz çeşitli programlar ile modifiye edip istediğiniz gibi özelleştirebiliyordunuz. İsterseniz telefona kuracağınız fotoğraf düzenleme programları ile o dönem Photoshop bile yapabiliyordunuz bu cihazlar ile. Yani yapılabileceklerin neredeyse bir sınırı yoktu.
Şimdi 7650'yi daha detaylı incelemek adına incelememizi bölümler halinde ilerletelim.
> Kamera <
Nokia 7650 sadece Symbian S60'ı kullanan ilk cihaz değil, ayrıca bir kameraya sahip ilk Nokia telefondu. 2000'li yılların başları artık cep telefonlarına birer kamera da eklenmeye başlanmıştı. Nokia'da bu furyadan geride kalmayarak VGA bir arka kamera eklemişti. Evet! Megapiksel yok bildiğiniz dümdüz VGA bir kamera. Yine de 2002 yılında bunu kimsenin yadırgamayacağını düşünerek değerlendirmemiz gerek. Günümüzde ki gibi 200 kat Zoom yapan kameralar beklememek lazım o dönemin telefonlarından.
Bu kameranın daha çok deneysel amaçlarla bu cihaza konulduğunu unutmayalım. Daha sonra zaten Nokia bu kamera işini arşa çıkartacak. bkz: Carl Zeiss
Telefon ekranının piksel yoğunluğunun düşük olmasından ötürü fotoğraf kalitesi pek anlaşılamıyordu PC'ye atmadığınız sürece.> Ekran <
O zamanlar renkli ekranlı telefonlar hatırlıyorum zengin işi olarak bakılıyordu. Genel kullanıcı kitlesinin kullandığı cihazlar ya renksiz ekranlara sahipti ya da çok basit renkler sunuyordu. Nokia 7650'de TFT ve 4096 renk görüntüleyebilen bir panel mevcuttu. Bu panel 130 PPI piksel yoğunluğuna ve 2.1 inç boyuta sahipti. Günümüzde düşününce çok komik gelebilir, o dönem için mükemmel oranlardı bunlar. Zaten Symbian gibi bir işletim sistemini çalıştırıp mono bir panel kullanması beklenemezdi. Ekran kasa oranı olarak bakınca ise... Hiç girmeyelim o konulara. iPhone çıkana kadar çoğu telefonun ekran kasa oranı berbattı.
> CPU, RAM ve Hafıza<
Gelelim bu telefonun esas konuşmamız gereken konularından bir tanesine yani kas gücüne. Kendisi sadece 104 MHz (şaka değil gerçek) 32 Bit RISC ARM9 bir çipsete sahipti. Günümüz için yine komik ama o dönem hele bir cep telefonu için bayağı bayağı iyi bir çipsete sahip. Daha sonra halefi 3650'de de aynı çipset kullanılacaktı.
Nokia 7650'nin en çok eleştirilen, çıktığı dönemde de çoğu insan tarafından dillendirilen bir sıkıntısı vardı; genişletilemeyen hafıza. Telefonun sadece 4 MB'lık bir hafızası vardı. Ve hafıza kartı takamadığınız için bu hafızayı asla genişletemiyordunuz. 4 MB hafıza da takdir edersiniz çok fazla uygulama kuramamanıza neden oluyor, cihazın potansiyelini kısıtlıyordu. RAM miktarı hakkında ise net bir bilgiye ulaşamasam da muhtemelen 16 MB civarı bir RAM'e sahip. Dönemi için fena olmayan bir donanım. Tek eksiği ve en büyük eksiği genişletilemeyen hafızasıydı.
> Form Faktörü <
Bu telefondan bahsetmişken form faktörüne değinmeden olmaz. 7650'nin bir diğer en çok eleştirilen yanı fazla kaba bir telefon olmasıydı. Evet sunduğu özellikler bakımından dönemi için şahane bir telefondu. Ama bu kadar şahane özelliği tek bir cihaza sığdırmaları gerektiği içinde kaba bir form faktörüne sahipti 7650. Slider yani kızaklı bir telefona göre fazla kalın ve büyüktü. Tabii zamanla yeni modellerle beraber form faktörü daha kullanışlı ve küçük hale gelecekti. 7650 ilk Symbian olması nedeniyle fazlasıyla deneyseldi ve tasarımına pek bir kafa yorulmamıştı.
> Bağlantı Özellikleri <
7650'de 2.5G bilinen adıyla GPRS bağlantı desteği vardı. 3G o zamanlar daha yeni yeni piyasada boy gösteriyordu ve pek yaygın bir teknoloji değildi. 7650'de de o yüzden GPRS bağlantı desteği vardı. Daha sonraları 2004 gibi 6630 ile Symbian'a 3G desteği geldi. 7650'de tıpkı 7110'da bahsettiğim gibi sadece WAP sitelerine girebiliyordu. WAP siteleri ise son derece basit arayüzler içerdiğinden ötürü karmaşık bir internet deneyimi sunmuyordu. Yine de bu telefona internetten uygulama indirebiliyordunuz ki bu bence yeterli o dönem için.
Ayrıca telefonda Bluetooth 1.1 ve kızılötesi bağlantı desteği de vardı. Kızılötesiyle zamanında birbirimize az video, oyun, resim yollamadık.
> Yazılım <
Gelelim bu telefonun asıl can alıcı noktasına. Symbian'a biraz daha detaylı değinmek gerektiğini düşünüyorum. Bu cihazın bu kadar önemli ve özel olmasını sağlayan şey tabii ki içinde bulunan yazılım. O dönem Symbian'ın başlıca rakibi PalmOS ve Windows Mobile (Pocket PC) idi.
(Pocket PC 2002)
Symbian bilindiği üzere en çok Nokia 6600 ile anılan bir işletim sistemi. Bu yüzden 7650'yi anlatırken biraz ondan referans alacağım. Öncelikle Symbian arayüzü ile başlayalım.
Ayrıca kişiye özel zil sesi ve kişiye özel sizi aradığında çıkan fotoğraf ayarlamak gibi özellikler de barındırıyor. Dönemi için gelişmiş güzel bir rehber uygulaması var.
Gelelim Symbian'ın oyun ve program kısmına.
Symbian ile yapabileceklerinizin 2000'li yıllar da hiçbir sınırı yok desem yalan söylemiş olmam pek. Neredeyse bilgisayar sınıfı bir işletim sistemini cebinizde taşıyordunuz. Symbian her ne kadar yazılım anlamında geniş bir yelpaze sunsa da yazılım geliştirmek sanıldığı kadar kolay değildi. Hatta çoğu geliştirici "Çin işkencesi" olarak tanımlıyor bu durumu. Neyse bu da başka bir videonun konusu. Gerçi bir dakika ben Çağrı Mert Bakırcı değilim pardon.
Symbian'ı daha uzun uzadıya incelerim ancak hem sizleri sıkmamak adına hem de yazıyı kısa tutmak adına burada sonlandırıyorum. Şimdi yapbozun tüm parçalarını birleştirme vakti!
- Son Görüşler -
Sonuç itibarıyla Nokia 7650 akıllı telefonların tarihinde oldukça önemli bir konuma sahip. Her ne kadar kendisi ilk akıllı telefon olmasa da - hatta o dönem kendisinden daha güçlü rakipleri yani PDA'lar olsa da - iPhone ve Android'e kadar uzanan bir yolun ilk temsilcisi. Daha sonra Nokia çıkartacağı 6600, 7610, 6630, 6680, N70, N80, N90, N91, N95 gibi farklı farklı cihazlarla Symbian'ın en görkemli günlerini yaşayacak, ardından iPhone ve Android'in çıkışıyla beraber aldıkları hatalı kararlar neticesinde mobil pazardan silinip gidecek. Neyse bunları serimizin sonunda zaten konuşacağız.
İlk bölümden hemen anlatmayalım.Nokia 7650 iyisiyle kötüsüyle böyle bir cihazdı arkadaşlar. Dokunmatik akıllı telefonlar ve Wi-Fi öncesi dönemin ilk akıllı telefonlarından birisi ve bir kilometre taşıdır. Bu telefonla başlayan süreç iPhone ve Android'in ortaya çıkmasını sağlamıştır. Telefonların sadece basit birer iletişim aracı olmaktan çıkıp artık cebinizde taşıdığınız minik bir bilgisayar olmasını sağlamıştır. Bu yönden takdire şayandır. Nokia'nın 2002-2007 arası altın çağının güzide eserlerinden birisi. Evet bu forumda ki ilk yazımın sonuna geldik. Umarım keyifle okuduğunuz bir iş çıkartmışımdır.
İyi günler ve sevgiler. Sevgiyle kalın efenim sevgiyle. <3
Son düzenleyen: Moderatör:
Asla unutamayacağım bir anım olarak kaldı.
Hayat acımasız.
