Rehber Ekran Kartlarında Bulunan "Zero RPM" veya "Fan Stop" teknolojisi nedir?

Eğer güncel bir ekran kartı modeli kullanıyorsanız, muhtemelen daha önceden ekran kartınızın sadece oyunlarda veya ağır işler yaparken fan çalıştırdığını görmüşsünüzdür. Peki, bu neden oluyor ve ne işe yarıyor?

1. Nedir Bu Teknoloji?​

Bu teknolojinin kesin bir adı olmamasına rağmen genellikle "Zero RPM" veya "Fan Stop" olarak geçer. Bu teknolojinin amacı kullanıcıya olabildiğince sessiz, performanslı ve uzun ömürlü bir ekran kartı sunabilmektir. Bu teknoloji, ilk olarak 2014-2015 yılları arasında Maxwell mimarisi kullanan GTX 900 serisi NVIDIA ekran kartlarında kullanılmaya başlanmıştır, kısa bir süre sonra, AMD'nin Radeon 300 serisi ekran kartlarında da kullanılmaya başlanmıştır.

2. Çalışma Prensibi Nedir?​

Ekran kartlarının üzerinde çeşitli termal sensörler bulunur. Bu sensörler, GPU'nun ve diğer bileşenlerin sıcaklıklarını sürekli olarak izler. Bu teknolojinin çalışması, kartın donanımının üzerinde yapılan ayarlamalarla sağlanır. Kart, belirli sıcaklıklara ulaştığında fanları açma ve kapama komutlarını yönetir.
Tabii ki, bu teknolojiyi kullanan ekran kartlarında fanlar kapalıyken bile kartın pasif olarak soğutulmasını sağlayacak büyük termal teknolojiler ve ısı boruları kullanılır ki ekran kartı aşırı derece de ısınmasın. Aslında, artık yeni nesil ekran kartlarının bu kadar büyük ve ağır olmasının sebeplerinden biri de budur.

3. Hangi Sıcaklıklarda Fanlar Devreye Girer?​

Bu teknolojiyi kullanan ekran kartlarında, fanlar genellikle fabrikasyon ayarı olarak 50 veya 60°C derecelere ulaşıldığı zaman devreye girecek şekilde ayarlanır. Ancak, yine de kullanıcılar MSI Afterburner veya kendi kart üreticilerinin yazılımlarını kullanarak fanların hangi sıcaklık aralıklarında devreye gireceğini el ile ayarlayabilirler.

4. Hangi Ekran Kartlarında Var?​

Bu teknoloji hem NVIDIA, hem de AMD ekran kartlarında kullanılır. Üreticiler genellikle ekran kartını pazarlarken böyle bir teknoloji kullanıldığını belirtmediği için hangi ekran kartlarında olup olmayacağı belli olmayabilir. Eğer bir ekran kartı alacaksanız ve bu teknolojiye önem veriyorsanız, kendiniz araştırmanızda fayda var.

5. No RPM veya Fan Stop Teknolojisinin Faydaları nelerdir?​

Bu teknolojinin gözle görülür iki büyük faydası vardır, gelin bakalım:

1. Fanlar, ekran kartı yüksek sıcaklıklara ulaşmadan çalışmadığı için genel olarak sessiz bir kullanım elde edebilirsiniz. Baş ağrıtan fan seslerinden kurtulmuş olursunuz.

2. Fanlar her daim çalışmadığı için, fan ve buna bağlı olarak ekran kartı ömrü büyük ölçüde uzatılmış olur.

Bugün sizlere olabildiğince kısa ve net bir şekilde günümüzdeki neredeyse bütün ekran kartlarında kullanılan bu teknolojiyi açıkladım, umarım sizi bilgilendirebilmişimdir.​
 
Son düzenleyen: Moderatör:
Aslında, artık yeni nesil ekran kartlarının bu kadar büyük ve ağır olmasının sebeplerinden biri de budur.
Şu doğru değil. Bunun sebebi inanılmaz boyutlara ulaşan GPU’lar. Ekran kartı üreticileri sadece boşta duran dan teknolojisi için koymuyor o blokları.

Bunun dışında güzel bir rehber. Eline sağlık.
 
Bu arada Fan stop her ekran kartı için doğru bir teknoloji olmadığını düşünüyorum. Örnek olarak; RX 5000 serisi AMD kanadında inanılmaz ısınan bir modellerdi ve bu kartlarda fan stop özelliği bence mantıklı değildi. Çünkü; GPU sıcaklığı 50 derece altında bile olsa diğer bileşenler uzun vadede sıcak kalabiliyordu hatta buna örnek vermek gerekirsek RTX 2080'de bile fan stop özelliği en azından bazı modellerde yok. Her ekran kartı çok çok mantıklı bir teknoloji özelliği değil.
 
Bu arada Fan stop her ekran kartı için doğru bir teknoloji olmadığını düşünüyorum. Örnek olarak; RX 5000 serisi AMD kanadında inanılmaz ısınan bir modellerdi ve bu kartlarda fan stop özelliği bence mantıklı değildi. Çünkü; GPU sıcaklığı 50 derece altında bile olsa diğer bileşenler uzun vadede sıcak kalabiliyordu hatta buna örnek vermek gerekirsek RTX 2080'de bile fan stop özelliği en azından bazı modellerde yok. Her ekran kartı çok çok mantıklı bir teknoloji özelliği değil.

Makale de bu teknolojinin kullanıcı istediği takdirde tamamen kapatılabildiğini belirtmeyi unutmuşum, kullanıcı isterse bu teknolojiyi tamamen devre dışı bırakabiliyor aynı zamanda. Bu yüzden sizin dediğiniz gibi herhangi bir kartın kronik ısınma sorunlarının olması pek fark etmez gibime geliyor. Eğer kullanıcı herhangi bir ısınma sorunu yaşıyorsa dediğim gibi bu teknolojiyi tamamen kapatabilir veya ince ayarlar yapabilir.
 
Makale de bu teknolojinin kullanıcı istediği takdirde tamamen kapatılabildiğini belirtmeyi unutmuşum, kullanıcı isterse bu teknolojiyi tamamen devre dışı bırakabiliyor aynı zamanda. Bu yüzden sizin dediğiniz gibi herhangi bir kartın kronik ısınma sorunlarının olması pek fark etmez gibime geliyor. Eğer kullanıcı herhangi bir ısınma sorunu yaşıyorsa dediğim gibi bu teknolojiyi tamamen kapatabilir veya ince ayarlar yapabilir.

İşte burada yanıltıcı bir şey ortaya çıkıyor. Kullanıcı da bu özelliği bilerek koymuşlar diye niye kapatayım veya GPU sıcaklığı 45 derece zaten sorun yok ama aslında belki diğer mikro komponent parçaların sıcaklık miktarı çok daha yüksek bunun bilincinde olmadığı için kapatmıyor kısacası bunu belirtmek istedim. Güzel yazı eline sağlık.
 

Yeni konular

Geri
Yukarı Alt